Radye Temel Neden Seçilir?
İnşaat piyasasında sıkça duyulan ve birçok insanın cevabını ettiği sorulardan biri radye temel nedir? Sorusudur. Bilhassa inşaat yapımı esnasında inşaat mühendisleri bu kavram ile alakalı birçok tartışma sağlar.
İsminden de idrak edilebileceği gibi, bir yapının toprak altında kalan ve yapıya dayanak olan duvar, taban gibi bölümlerinin tümünün en dayanıklı hali alabilmesi adına ne şekil bir temel biçiminin uygulanacağının izahıdır.
Radye temel, bir strüktürün yükünün taban kısmı eşit ve düzenli bir biçimde ayrılıp birbirinden uzaklaşabilmesi için kullanılacak olan temel çeşitleridir. Radye (Jeneral) Temel olarak da tanınan bu temel çeşitleri Türkiye’de 4 tanedir. İnşaat mühendisleri strüktürün dayanıklılığı için en ideal olan temel şeklini tercih ederek uygular.
Radye Temel Neden Seçilir?
Radye jeneral temel, yer sarsıntısı esnasında üstünde yer alan strüktür ile birlikte devinmeye başlar. Bu vesileyle yapıda meydana gelecek zelzeleyi ve dolayısı ile tahribatı minimuma indirger. Seçilme sebebi ise deprem esnasında yapıları temelden başlayarak muhafaza etmektir. Bu yüzden binalar sallanmaktan ve gözle görülür yıkımlardan esirgenir.
Bilhassa depremlerin sık sık oluştuğu, gevşek ve kırık yer altı kuşaklarında daha çok tercih edilir. Radye temel nedir ve neden tercih edilir şeklindeki soruların cevabını merak eden kişiler, radye temel çeşitleri ile de oldukça yakından alakadar olur. O halde, radye temel türleri ve bu türlerin ayrıntıları için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
Düz Radye Temel
Bu temel çeşidi, Türkiye’de kullanımı en genel olan temel çeşididir. Şayet bir yapının külfeti aşırı değil ise ve sütunlar arasındaki uzaklık da az ise bu temel çeşidi yaygın olarak kullanılır. Hatta birçok strüktür de bu temel çeşidi ile bina edilir.
Kirişli Radye Temel
Genel itibariyle binadaki sütunlar arasındaki uzaklık arttığında bu temel dizgesi kullanılır. Üstten ve alttan kirişli olmak üzere iki karşı gruba bölünür. Hatta yapının külfeti ağır ise ve tabana çok yük eklenecek gibiyse bu temel dizgesi tercih edilir.
Mantar Radye Temel
Bu temel biçimi de yine yükü aşırı olan yapılarda kullanılır. Yükün tabana baskı uygulamaması ve inhidamların yaşanmaması adına genelde bu metot istimal edilir.
https://www.youtube.com/watch?v=GULY_imvN10
Ters Kemer Şeklinde Radye Temel
Toprak altındaki suların çok yoğun olduğu veya ağırlığın en üst düzeyde olduğu yapılar için tercih edilir yalnız; bu temel çeşidinde yanlışlık rizikosu bir hayli çoktur. Bu sebeple de insanlar genelde öteki temel çeşitlerini tercih eder. Ters radye temel çeşidinin olduğu strüktürler bir hayli azdır.
Radye Temel Uygulaması Nasıl Sağlanır?
- İnsanların bu konuda merak ettikleri bir başka nokta da radye temel muamelâtının nasıl uygulandığı ile alakalıdır.
- Radye temel uygulamasını alanında uzman olan inşaat mühendislerinin yapması gerekir.
- Temelin dayanıklı olması, yapının da buna paralel olarak dayanıklı olması manasına gelir. Bu nedenle de işinin ehli inşaat mühendislerinin gereken hesaplamaları eksiksiz olarak sağlaması gerekir.
- İşleme başlamadan evvel lazım olan zemin denetlemeleri inşaat mühendisleri tarafından temin edilir.
- İşleme evvela temelin atılacağı sahada kazı yapılması ile adım atılır.
- Kazı muamelâtları tamamlandıktan sonra arazinin bazı materyaller ile dolu duruma getirilmesi gerekir.
- Grobeton ismi verilen bir malzemeyle kazı işlemleri yapılan saha 15 ila 20 santimetre kalınlığında olacak biçimde sıvayla kaplanır.
- Grobeton ile sıvama muamelâtı gerçekleştirildikten sonra temel için gereken tahtalar kurulur ve radye temel için gereken irtifa gereğince tuğla döşeme işlemine son şekli verilir.
- Yalıtım bu adımda bir hayli mühimdir. Toprak altındaki suların temeli tahribata uğratmaması adına grobeton üstüne elverişli olan malzemeyle yalıtım işlemi sağlanmalıdır.
- Çimentonun su yardımıyla kum, çakıl ve benzeri maddelerle karışması sonucu oluşan sert, dayanıklı, bağlayıcı yapı malzemesinin prizi de yine grobeton üstüne yapılan yalıtımdan sonra sağlanmalıdır.
- En nihayetinde de atılmış olan bu temelin üstüne inşaat mühendislerinin münasip gördüğü biçimde beton dökme muamelâtı temin edilir.