2025 İBB Kentsel Dönüşüm Şartları, Destekleri ve Başvuru Rehberi
Deprem gerçeğiyle yaşayan İstanbul’da, kentsel dönüşüm artık bir tercih değil, zorunluluk. Ancak sürece dair çok fazla bilgi kirliliği mevcut. “Evimiz dönüşüme uygun mu?”, “İBB hangi şartlarda destek veriyor?”, “Kira yardımı ne kadar?”, “Kentsel dönüşüm ofisi açmak için ne yapmak gerekir?” gibi pek çok sorunun net cevabı yazının devamında.
İBB Kentsel Dönüşüm Şartları (2025)
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) sunduğu dönüşüm hizmetlerinden ve kira yardımı gibi desteklerinden faydalanmak için bazı kriterlerin karşılanması gerekir:
-
Riskli Yapı Tespiti:
Yapının, “6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun” kapsamında riskli yapı olarak tespit edilmesi ilk şarttır. Bu tespit, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından lisanslı kuruluşlarca yapılır. -
Kat Maliklerinin Onayı:
Eğer bağımsız bölümler birden fazlaysa, dönüşüm süreci için en az %50+1 çoğunluğun kararı gerekir. Ancak bazı özel durumlarda (örneğin, acil yıkım kararı olan binalarda) bu oran aranmaz. -
Yapı Ruhsatının ve Tapunun Mevcut Olması:
Kaçak yapı ya da tapu kaydı olmayan binalarda süreç zorlaşır. Bu tür yapılarda öncelikle “yapı kayıt belgesi” veya imar barışı yoluyla belgelerin tamamlanması gerekir.
İBB Kentsel Dönüşüm Destekleri Nelerdir?
İBB, dar gelirli vatandaşları kentsel dönüşüm sürecinde yalnız bırakmamak için 3 temel destek sunar:
-
Kira Yardımı:
Riskli yapı tespiti yapılıp bina tahliye edildikten sonra hak sahiplerine aylık kira yardımı yapılır. 2025 yılı için bu rakam 3.500 TL – 4.500 TL arasında değişmektedir (ilçeye ve koşullara göre). -
Taşınma Desteği:
Evinden tahliye edilen malik veya kiracılara, ilk taşınma süreci için tek seferlik taşınma yardımı (genelde 5.000 TL civarı) verilir. -
Mimari ve Hukuki Danışmanlık:
İBB KİPTAŞ ve Kentsel Dönüşüm Ofisleri aracılığıyla vatandaşlara ücretsiz teknik destek, mimari planlama ve finansal model önerileri sunulmaktadır.
Bahçelievler Kentsel Dönüşüm Ofisi ve Diğer İBB Ofisleri
İstanbul genelinde İBB’nin farklı ilçelerde hizmet veren “Kentsel Dönüşüm Ofisleri” bulunur. Bahçelievler ofisi bu merkezlerden sadece biridir.
Görevleri:
-
Vatandaşa yüz yüze rehberlik sağlamak
-
Dilekçe ve başvuru sürecinde yardımcı olmak
-
Dönüşüm sürecinde kira yardımı, finansman gibi adımlar hakkında bilgilendirme yapmak
-
Geliştirici firmalarla vatandaş arasında köprü kurmak
Ofisler genellikle belediye hizmet binalarında ya da dönüşüm bölgelerine yakın yerlerde bulunur.
Kentsel Dönüşüm İletişim Bilgileri (İBB)
-
İBB Beyaz Masa: 153 (7/24 çağrı merkezi)
-
Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü: 0212 455 24 00
-
Web Sitesi: https://kentseldonusum.ibb.istanbul
-
Fiziki Başvuru: İlçenizdeki İBB Hizmet Noktası veya KİPTAŞ irtibat ofisi
Kentsel Dönüşüm Başvurusu E-Devlet Üzerinden Nasıl Yapılır?
Riskli yapı başvurusu, tapu sahibi tarafından e-Devlet üzerinden şu şekilde yapılabilir:
-
Tapu bilgileri, yapı adresi ve kimlik bilgileriyle form doldurulur.
-
Başvuru sonrası lisanslı kuruluş size dönüş yapar.
E-Devlet süreci, özellikle bilgi almak ve resmi süreci başlatmak için büyük kolaylık sağlar.
İstanbul Kentsel Dönüşüm Haritası Nereden Görülür?
İBB Kentsel Dönüşüm Haritası; dönüşüm bölgelerini, riskli alanları ve devam eden projeleri harita destekli olarak gösterir.
-
Adres: https://kentseldonusum.ibb.istanbul
-
Harita modülü ile:
-
Mevcut dönüşüm bölgesi sorgulama
-
Riskli alanlarda kalan yapılar
-
İmar planına göre dönüşüme uygunluk
gibi verilere ulaşılabilir.
-
Kentsel Dönüşüm Ofisi Ne İş Yapar? Nasıl Açılır?
Görev Tanımı:
-
Vatandaşlara dönüşüm sürecinde danışmanlık sağlar.
-
Hukuki uyuşmazlıklarda çözüm yolları sunar.
-
Teknik ekiplerle sahada ölçüm ve değerlendirme yapar.
-
Geliştirici firmalarla iletişimde aracı olur.
Açmak için Gerekli Adımlar:
-
Danışmanlık Şirketi Kuruluşu
-
Belediye ile protokol yapılması (özel sektör için)
-
Mimar, inşaat mühendisi, şehir plancısı gibi uzman ekip oluşturulması
-
Bölge seçimi ve saha açılışı
Bu süreçte belediyelerden yer tahsisi veya ortak hizmet alanı talep edilebilir.
Kentsel Dönüşümde Metrekare Maliyeti 2025
Yıkılıp yeniden yapılacak bir binanın inşaat maliyeti birçok faktöre göre değişse de ortalama veriler şöyle:
| Kalite Sınıfı | Yaklaşık M² Maliyeti |
|---|---|
| Ekonomik Standart | 12.000 – 17.000 TL |
| Orta Kalite | 18.000 – 25.000 TL |
| Lüks İnşaat | 30.000 TL ve üzeri |
Bu fiyatlara sadece inşaat dahil olup, arsa payı, proje, ruhsat, tapu harcı gibi masraflar hariçtir.
Kentsel Dönüşüm için Minimum Metrekare Ne Olmalı?
Yeni yapılacak dairelerde:
-
En az 40-45 m² net kullanım alanı önerilir.
-
Stüdyo daire için bile en az 25-30 m² net alan aranır.
-
1 parsel üzerinde birden fazla konut yapılamayacaksa tevhit (parsel birleştirme) zorunluluğu doğabilir.
Ayrıca yeni yapılar imar yönetmeliklerine ve otopark zorunluluğuna uygun olmalıdır.