Ahzu Kabza Ne Demek?
Hukuk dünyasında sıklıkla karşılaşılan terimlerden biri olan ahzu kabza, özellikle avukatlık işlemleri ve icra süreçlerinde önemli bir yer tutar. Peki, ahzu kabza ne demektir? Bu yetki neden gereklidir ve hangi işlemler için zorunludur? İşte avukatlık vekaletnamelerinde yer alan bu önemli yetki hakkında bilmeniz gereken her şey...
Ahzu Kabza Ne Demek?
“Ahu” kelimesi “alma”, “kabza” ise “teslim alma” anlamına gelir. Bu iki kelimenin birleşimiyle oluşan ahzu kabza, hukuk dilinde “bir hakkın tahsil edilmesi, teslim alınması ve makbuz karşılığı alınan meblağın avukat tarafından kabul edilmesi” anlamına gelir.
Kısaca ifade etmek gerekirse; ahzu kabza, avukatın müvekkili adına para tahsil etme yetkisini ifade eder. Bu yetki olmadan avukat, herhangi bir para tahsilatı gerçekleştiremez.
Ahzu Kabza Yetkisi Kimlere Verilir?
Ahzu kabza yetkisi genellikle avukatlara tanınan özel bir yetkidir. Ancak sadece bireyler değil, şirketler de kendi avukatlarına bu yetkiyi verebilir. Bu yetki olmadan, avukat icra müdürlüğünden veya ilgili mahkeme kaleminden herhangi bir ödeme talebinde bulunamaz.
Ahzu kabza yetkisi, noter huzurunda düzenlenen vekaletnamelerde açıkça belirtilmelidir. Eğer vekaletnamede bu yetki yoksa, icra müdürlüğü ödemeyi doğrudan müvekkile yapar, avukata değil.
Hangi İşlemlerde Ahzu Kabza Gerekir?
Ahzu kabza yetkisi, özellikle aşağıdaki hukuki işlemler için gereklidir:
-
İcra takibi başlatma ve tahsilat
-
Mahkeme kararı neticesinde hükmedilen tazminatları alma
-
Dava masraflarının tahsili
-
Kamulaştırma bedellerinin alınması
-
Hukuki süreç sonunda elde edilen gelirlerin kabulü
Bu işlemlerde ödeme doğrudan avukatın hesabına geçebilmesi için, vekaletnamede “ahzu kabza yetkilidir” ibaresinin yer alması zorunludur.
Vekaletnamede Ahzu Kabza Yetkisi Olmazsa Ne Olur?
Eğer avukata verilen vekaletnamede ahzu kabza yetkisi yer almıyorsa, avukat ödeme alamaz. Bu durumda;
-
İcra müdürlüğü veya mahkeme kalemi, ödemeyi doğrudan müvekkilin banka hesabına yönlendirir.
-
Avukat, tahsilat işlemlerine dahil olamaz.
-
Müvekkil, ilgili kurumdan parayı bizzat kendisi talep etmek zorundadır.
Bu durum hem zaman kaybına yol açar hem de işlemlerin uzamasına neden olur.
Ahzu Kabza Yetkisi Nasıl Alınır?
Ahzu kabza yetkisi, noter onaylı genel ya da özel vekaletname aracılığıyla verilir. Vekaletnamede bu yetkinin açıkça belirtilmiş olması gerekir. İlgili kanunlar çerçevesinde bu yetkinin kullanımı şu şekilde olur:
-
Avukat, ilgili icra dairesine gider.
-
Kimlik bilgileriyle birlikte dilekçe sunar.
-
Müvekkil adına tahsilat yapılacak hesap bilgilerini paylaşır.
-
Gerekli durumlarda dilekçeye vekaletname örneği de eklenir.
Bu sürecin ardından icra müdürlüğü veya ilgili kurum, ödemeyi avukatın hesabına yönlendirir.
Hukuki Dayanak: HMK Madde 73
Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) madde 73/1, ahzu kabza yetkisinin vekaletnamede açıkça belirtilmesini şart koşar. Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü de bu yetkinin özel bir hak olduğunu belirtir. Bu bağlamda;
“Vekil, davanın takibi, hükmün yerine getirilmesi, yargılama giderlerinin tahsili ve ödeme makbuzu düzenlenmesi gibi işlemleri ancak bu yetki ile gerçekleştirebilir.”
Ahzu Kabza Yetkisi Ne Zaman Başlar ve Sona Erer?
Ahzu kabza yetkisi, vekaletname düzenlenip noter tarafından onaylandıktan sonra yürürlüğe girer. Bu yetki;
-
Dava süreci boyunca aktif kalır.
-
İcra ve ödeme işlemleri tamamlandığında sona erer.
-
Müvekkil tarafından geri alınabilir (vekâlet iptali yoluyla).
Yetki sona erdiğinde, avukatın ödeme talep etme ya da kabul etme hakkı da ortadan kalkar.
Ahzu Kabza Yetkisi Almak Zorunlu mu?
Her ne kadar zorunlu olmasa da, hukuki süreçlerin hızlı ve sorunsuz ilerleyebilmesi adına ahzu kabza yetkisi büyük kolaylık sağlar. Avukat;
-
Dava sonucunda hükmedilen parayı alabilir.
-
Mahkeme veya icra dairesiyle uğraşmadan doğrudan ödeme alabilir.
-
Müvekkil adına tüm tahsilat işlemlerini kolayca tamamlayabilir.
Ancak bu yetki kötüye kullanılmamalı, paranın avukatta kalması gibi durumlara izin verilmemelidir. Müvekkil her aşamada bilgilendirilmelidir.
Ahzu Kabza Yetkisi Hangi Alanlarda Geçerli Değildir?
Ahzu kabza yalnızca hukuki işlemlerde geçerlidir. Yani;
-
Alışveriş, kira kontratı gibi özel sözleşmelerde kullanılamaz.
-
Tapu devir işlemlerinde bu yetki tek başına yeterli değildir.
-
Yalnızca mahkeme, icra dairesi ve adliye kalemleri ile sınırlı bir uygulama alanı vardır.
Ancak istisnai durumlarda kamulaştırma bedeli gibi özel ödemeler de bu yetki kapsamına alınabilir.
Ahzu Kabza Yetkisiyle İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Yetki kötüye kullanılmamalıdır. Avukat, aldığı parayı müvekkiline en kısa sürede aktarmalıdır.
-
Vekaletname şeffaf olmalıdır. Müvekkil tüm süreci bilmelidir.
-
Mali uyuşmazlıkların önüne geçilmelidir. Yazılı beyan ve ödeme kayıtları tutulmalıdır.
Bu kapsamda müvekkil ve avukat arasında güven esasına dayalı bir iletişim yürütülmelidir.
Ahzu Kabza Yetkisi Hukuki İşlemlerde Kolaylık Sağlar
Ahzu kabza, avukatların müvekkil adına ödeme alabilmesini sağlayan ve süreçleri hızlandıran önemli bir hukuki yetkidir. Bu yetki sayesinde, özellikle icra ve dava işlemleri sonrası tahsilatlar avukat tarafından doğrudan alınabilir.
Ancak her şeyden önce, bu yetkinin vekaletnamede açıkça belirtilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Hem müvekkilin hem de avukatın mağduriyet yaşamaması için ahzu kabza yetkisi mutlaka dikkatli bir şekilde kullanılmalıdır.