Günümüzde apartman yaşamının gerektirdiği bazı ortak alanlar, zaman zaman yanlış kullanımlar ya da hukuki ihtilaflarla gündeme gelmektedir. Özellikle sığınaklar ve kapıcı daireleri, tapu hakkı, kullanım amacı ve farklı şekillerde değerlendirilmesi açısından sıkça soru işareti yaratmaktadır.

Bu yazımızda, apartmanlardaki sığınakların ne için kullanıldığını, kimlere ait olduğunu ve depo, kapıcı dairesi veya daireye çevrilip çevrilemeyeceğini detaylıca ele alacağız.

Sığınak Ne İçin Kullanılır?

Sığınak, savaş, doğal afet, nükleer saldırı gibi olağanüstü durumlarda insanların geçici olarak korunması için yapılmış güvenlik alanlarıdır. Sığınakların amacı, bina sakinlerini:

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ve İmar Kanunu, sığınakların yapım şartlarını ve kullanımını net şekilde belirlemektedir.

Apartmanda Sığınak Nedir?

Apartmanlarda yer alan sığınak, genellikle binanın bodrum katında yer alır ve betonarme duvarlarla çevrilidir. Kapısı özel çelik kapıdan yapılır. Sığınaklar:

Sığınaklar, sadece apartman sakinleri tarafından kullanılmak üzere inşa edilir ve bağımsız bir mülkiyet hakkı oluşturmaz.

Sığınak Daireye Çevrilir mi?

Hayır. Sığınaklar, yönetmelik gereği konut, iş yeri veya başka bir amaca uygun şekilde dönüştürülemez. Yani:

Eğer sığınak daireye çevrilirse, belediye veya Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından işlem yapılabilir, mühürlenebilir ve eski haline getirilmesi talep edilebilir.

Her Binada Sığınak Olur mu?

Yönetmeliklere göre, bazı istisnalar hariç olmak üzere çoğu yeni yapıda sığınak zorunludur. Ancak:

Binada Sığınak Kime Aittir?

Sığınaklar, binanın ortak alanıdır ve kat maliklerinin müşterek mülkiyetindedir. Bu alan üzerinde hiçbir kat maliki tek başına hak iddia edemez.

Eğer bir kat maliki sığınağı özel kullanıyorsa, diğer kat maliklerinin açık rızası olmadan bu kullanım hukuka aykırıdır.

Apartman Sığınağı Başka Amaçla Kullanılabilir mi?

Kural olarak hayır. Ancak:

Kaç m²’den Sonra Sığınak Yapılır?

Sığınak zorunluluğu, yapı ruhsatı alınan yapıların net kullanım alanına göre belirlenir:

Sığınak büyüklüğü genellikle 0,75 m² kişi başına olacak şekilde hesaplanır.

Sığınak Tapusu Olur mu?

Hayır. Sığınaklar, yapı kullanma izin belgesinde (iskan) ortak alan olarak geçer ve bağımsız tapu verilmez. Eğer bir kişiye aitmiş gibi tapuya işlenmişse bu işlem hatalıdır ve iptal davası açılabilir.

Apartman Sığınağı Depo Olarak Kullanılabilir mi?

Ancak tüm kat maliklerinin yazılı izni varsa depo gibi geçici amaçlarla kullanılabilir. Bu durumda:

Yine de bu kullanım resmi olarak geçici sayılır ve belediyeye yapılan bir şikayetle kullanım yasağı konulabilir.

Sığınak Kapıcı Dairesi Olarak Kullanılabilir mi?

Hayır. Sığınakların yaşama alanına dönüştürülmesi yasaktır. Kapıcı dairesi olarak kullanmak, hem mevzuata aykırı hem de insan sağlığı açısından risklidir.

Kapıcı dairesi için yapının mimari projesinde ayrıca bir alan belirlenmiş olmalıdır.

sığınak çeşitleri

Kapıcı Dairesine Tapu Çıkar mı?

Kapıcı dairesi, eğer proje başlangıcında bağımsız bölüm olarak tasarlanmış ve ruhsatlandırılmışsa, tapuya kayıtlı olabilir. Bu durumda tapuda:

Kapıcı Dairesinde Oturan Kişiden Kira Alınır mı?

Kapıcıya ücretsiz konut sağlanması, genellikle iş sözleşmesinin bir parçası olarak düzenlenir. Ancak:

Bu kira, piyasa rayiç bedeline göre değil, makul düzeyde belirlenmelidir.

Konutlarda Sığınak Hesabı Nasıl Yapılır?

Sığınak hesaplamasında aşağıdaki unsurlar dikkate alınır:

Örneğin, 40 dairelik bir apartmanda her dairede ortalama 4 kişi yaşadığı varsayılırsa:
40 x 4 x 0,75 = 120 m² büyüklüğünde bir sığınak alanı gereklidir.

Bu alan ayrıca; havalandırma, tahliye çıkışı ve basınca dayanıklı inşaat malzemesi kriterlerini karşılamalıdır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Sığınak kiraya verilebilir mi?
Hayır. Sığınaklar ortak alan olarak belirlenmiştir ve kiraya verilmesi yasal değildir.

Apartmanda sığınak yoksa ne olur?
Yeni projelerde sığınak yapılması zorunludur. Eski binalarda sığınak yoksa belediye projeye göre değerlendirme yapar. Yeni bina ruhsatlarında ise sığınak eksikliği ruhsat iptaline yol açabilir.

Sığınağın satışı mümkün mü?
Hayır. Ortak alanlar satılamaz ve bir kişiye devredilemez.

Sığınakta depo kullanımı yasal mı?
Kat maliklerinin oy birliğiyle aldığı kararla geçici olarak mümkündür. Ancak resmi olarak onaylanmadıkça risklidir.

Kapıcı artık çalışmıyorsa evden çıkarmak zor mu?
Kapıcı ile sözleşme sona erdiyse ve konutta oturmaya devam ediyorsa, apartman yönetimi kira talep edebilir veya tahliye davası açabilir.