Konut alırken sıkça duyduğumuz kavramlardan biri “arsa payı”dır. Peki arsa payı nedir, neden bu kadar önemlidir? Tapuda yazan arsa payı neyi ifade eder? Alacağınız evin gelecekteki değerini ve hukuki güvenliğini etkileyen bu kritik detayları bu yazıda açıklıyoruz.

Arsa Payı Nedir?

Arsa payı, kat mülkiyeti kurulmuş bir yapıda, her bağımsız bölümün (örneğin daire, dükkân) üzerinde bulunduğu arsa üzerindeki hissesi anlamına gelir. Basitçe anlatmak gerekirse; 1000 metrekarelik bir arsa üzerinde 10 dairelik bir apartman varsa ve her daire eşit büyüklükteyse, her dairenin arsa payı 1/10 yani %10’dur.

Ancak her zaman eşit dağıtım olmayabilir. Daire büyüklüğü, konumu, kullanım alanı gibi unsurlar dikkate alınarak farklı oranlar belirlenebilir.

Arsa Payı Neden Önemlidir?

Arsa payı, yalnızca bir sayıdan ibaret değildir. Aşağıdaki durumlarda doğrudan etkili olur:

  1. Bina yıkılıp yeniden yapılırsa (kentsel dönüşüm gibi), size yeni yapılacak binadaki daireler arsa payına göre verilir.

  2. Ortak alanların kullanım hakkı ve yönetim kararlarında etkili olur.

  3. Tapuda arsa payı oranı ne kadar fazlaysa, arazinin değer artışından o kadar fazla pay alırsınız.

  4. Pay oranınız yüksekse yeniden yapılacak binada daha büyük ya da daha değerli daire alma hakkınız olabilir.

Tapuda Arsa Payı Nerede Yazar?

Tapu senedinde genellikle “Bağımsız bölümün arsa payı” kısmı yer alır. Burada “1000/10000” gibi oranlar görebilirsiniz. Bu oran, toplam arsa içinde size düşen hissedir. Ayrıca e-Devlet üzerinden de tapu bilgilerinizi kontrol ettiğinizde arsa payınızı görebilirsiniz.

Arsa Payı Yanlış Yazılırsa Ne Olur?

Tapudaki arsa payı oranı yanlışsa ya da gerçeği yansıtmıyorsa ciddi sorunlar doğabilir:

Eğer tapuda yazan oran, fiilen sahip olduğunuz alanla uyuşmuyorsa, kat maliklerinin ortak kararıyla düzeltme yapılabilir. Anlaşma sağlanmazsa, mahkeme yoluyla "arsa payı düzeltim davası" açılabilir.

Arsa Paylı Ev Alınır mı?

Evet, alınabilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken konu şudur:

Eğer tapuda hem arsa payı hem de “kat mülkiyeti” bilgisi yer alıyorsa, o ev yasal güvence altındadır ve gönül rahatlığıyla satın alınabilir.

Kat Mülkiyeti ile Arsa Payı Arasındaki İlişki

Kat mülkiyeti, bir yapının yasal olarak bağımsız bölümlere ayrıldığını ve her bölümün kendi tapusunun olduğunu ifade eder. Kat mülkiyetine geçilmişse, arsa payı zorunlu olarak belirlenmiş ve tapuya işlenmiştir.

Kat mülkiyeti olmayan yapılarda ise sadece arsa tapusu olur, bu da büyük belirsizlik yaratır:

Bu yüzden bir daire satın alırken “kat mülkiyetli ve arsa payı belirli” bir tapu olması çok önemlidir.

Arsa Payı Nasıl Hesaplanır?

Arsa payı genellikle projenin yapı ruhsatı aşamasında mimarlar ve inşaat mühendisleri tarafından belirlenir. Hesaplamada şunlar göz önünde bulundurulur:

Tüm bu unsurlar bir araya getirilerek adil bir paylaşım yapılır ve her daireye karşılık gelen arsa payı tapuda belirtilir.

Haber Resmi

Arsa Payı Düşük Ev Almak Zararlı mı?

Arsa payı düşük bir evin değer artışı da düşük olabilir. Özellikle arsa değerinin çok yüksek olduğu merkezi lokasyonlarda bu daha da önemlidir. Dönüşüm, satış veya arsa ortaklığının sona ermesi gibi durumlarda arsa payı oranı doğrudan maddi haklara yansır.

Yani arsa payı düşük olan bir dairenin değeri ileride komşularınıza göre daha az olabilir. Bu da potansiyel zarar veya hak kaybı anlamına gelir.

Gayrimenkul yatırımı yaparken çoğu kişi sadece “kaç metrekare?”, “kaç odalı?” gibi detaylara odaklanıyor. Oysa işin aslı tapudaki küçük ama kritik bir bilgi olan “arsa payı” kısmında gizli. Bu oran, size ait taşınmazın geleceğini belirler.

Bu yüzden konut satın alırken mutlaka:

Unutmayın, doğru arsa payı, sadece bugünkü değeriniz değil, gelecekteki yatırımınızın güvencesidir.