Arsa Tapulu Daire Nedir? Riskleri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gayrimenkul alırken karşılaştığınız tapu türlerinden biri olan arsa tapulu daire, hem avantajları hem de riskleriyle dikkat çeker. Özellikle uygun fiyatlı olması nedeniyle tercih edilen arsa tapulu daireler, doğru değerlendirilmediğinde alıcıyı ciddi yasal sorunlarla karşı karşıya bırakabilir. Peki, arsa tapulu daire ne demektir? Arsa tapulu daire alınır mı, alınmaz mı? Tüm detaylarıyla inceleyelim.
Arsa Tapulu Daire Ne Demektir?
Bir taşınmazın tapuda “arsa” olarak görünmesi, o taşınmazın bağımsız bir konut ya da iş yeri olarak resmi olarak tanımlanmadığını gösterir. Yani tapu kayıtlarında daire ya da mesken yerine sadece arsa ifadesi yer alır. Bu, binanın iskan (oturma izni) almamış olduğu ve yapı kullanım belgesine sahip olunmadığı anlamına gelir.
Kısaca özetleyecek olursak:
-
Kat irtifakı veya kat mülkiyeti olmayan, yalnızca arsa üzerinde bir yapısı bulunan taşınmazlara “arsa tapulu daire” denir.
-
Binanın yasal durumunun belirsiz olduğu veya henüz tapuya işlenmemiş olduğu durumları ifade eder.
Arsa Tapulu Daire Almak Riskli mi?
Evet, arsa tapulu daire almak bazı riskleri beraberinde getirir. Bu riskler özellikle mülkiyet hakkı, elektrik-su aboneliği, kredi kullanımı ve hukuki geçerlilik açısından alıcıyı etkileyebilir.
Başlıca riskler şunlardır:
-
Yasal mülkiyet hakkı tam değildir: Tapuda sadece arsa sahibi olarak görünürsünüz. Dairenizin size ait olduğunu kanıtlamanız, kat mülkiyetli bir tapuya göre çok daha zordur.
-
Kat irtifakı yoksa yapı kaçak olabilir: Belediye tarafından henüz ruhsatlandırılmamış ya da kaçak yapılmış olabilir.
-
Kredi kullanılamayabilir: Bankalar, arsa tapulu taşınmazlara kredi vermekte isteksizdir.
-
Satışta alıcı bulmak zorlaşabilir: Alıcılar arsa tapusundan çekinir ve ekspertiz değeri düşük çıkabilir.
-
Abonelik sorunları: Elektrik, su, doğalgaz gibi aboneliklerde problem yaşanabilir.
Arsa Tapulu Dairelerin Sakıncaları Nelerdir?
Arsa tapulu dairelerin sakıncaları yalnızca finansal değil, aynı zamanda hukuki ve teknik anlamda da önemli olabilir:
-
Kat malikliği sorunu: Binadaki tüm daireler arsa sahibi adına kayıtlı olabilir. Bu da tapuda hak sahibi olarak görünmenizi engeller.
-
Ortak alan anlaşmazlıkları: Bahçe, otopark, merdiven gibi alanların kullanımı netleşmemiştir.
-
Kentsel dönüşümde sorun yaşanabilir: Kat mülkiyeti olmayan binalarda dönüşüm süreçleri daha karmaşık ve uzun sürebilir.
-
İmar affı bile çözüm olmayabilir: 2018’de çıkan imar barışı kapsamında yapı kayıt belgesi alınmış olsa bile, bu durum kat mülkiyeti oluşturmaz.

Evim Tapuda Arsa Görünüyor Ne Yapmalıyım?
Eğer oturduğunuz evin tapusunda sadece arsa olarak geçiyorsa şu adımları atmanız gerekir:
-
Yapı ruhsatı olup olmadığını belediyeden öğrenin.
-
Yapı ruhsatı varsa, iskan (yapı kullanım izni) alınmış mı kontrol edin.
-
İskan varsa, kat irtifakı kurulabilir.
-
Tüm malikler ortak karar alarak kat mülkiyetine geçiş başvurusu yapılabilir.
Unutmayın, tapuda arsa olarak görünen bir evde oturuyor olmanız, hukuken o evin size ait olduğunu kanıtlamaz. Bu nedenle işlemleri yasal hale getirmek çok önemlidir.
Arsa Tapusu Daire Tapusuna Nasıl Çevrilir?
Arsa tapusunu daire tapusuna çevirmek için aşağıdaki süreci izlemeniz gerekir:
-
Yapı Ruhsatı: Binanın ruhsatlı olması gerekir.
-
İskan Belgesi: Belediye tarafından düzenlenen yapı kullanım izin belgesine sahip olmalısınız.
-
Kat İrtifakı: Arsa üzerinde yapılacak binanın daireleri tapuda ayrı ayrı gösterilmelidir.
-
Kat Mülkiyeti: Son aşamada kat irtifakı, tapuda bağımsız bölümler olarak tescil edilerek kat mülkiyetine çevrilir.
Bu işlemler için belediye, tapu müdürlüğü ve yapı denetim firmalarından destek almanız gerekebilir.
Arsa Tapulu Daire Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?
-
Tapu kaydını detaylı inceleyin: Kat mülkiyeti ya da irtifakı var mı, tapuda şerh, haciz gibi kayıtlar var mı?
-
İmar durumu sorgulaması yapın: Belediye imar müdürlüğünden alınacak imar durumu belgesiyle binanın yasal durumu kontrol edilir.
-
Yapı ruhsatı var mı öğrenin: Kaçak yapılar büyük risk taşır.
-
Elektrik, su, doğalgaz gibi hizmetler nasıl bağlanmış? Geçici aboneliklerle işlem yapılmış olabilir.
-
Kentsel dönüşüm planlarına bakın: Gelecekte dönüşüm planı varsa bu size avantaj sağlayabilir.
-
Konut kredisi kullanılabiliyor mu? Bankalar bu tip tapulara kredi vermeyebilir.
-
Noter satış sözleşmesi yeterli değil: Tapu devri yapılmadan noter sözleşmesi sizi tam anlamıyla korumaz.
Arsa Tapulu Ev Almak Neden Riskli Görülür?
-
Yapı kaydı yoksa daire yok sayılır.
-
Kredi alınamaz ve satış değeri düşüktür.
-
Kat mülkiyeti olmadığı için miras ya da icra süreçleri zorlaşır.
-
Kentsel dönüşümde malik olarak hak talep edemezsiniz.
-
Binanın yıkılması durumunda sadece arsa hissesi kadar hak alırsınız.
Arsa Tapusu Nedir?
Arsa tapusu, bir taşınmazın yalnızca arsa olduğunu gösteren resmi belgedir. Bu tapuda yapı, konut, bina gibi bir detay yer almaz. Yani yapılaşmamış ya da yapılaşsa dahi henüz resmiyete geçmemiş bir taşınmazı temsil eder. Arsa tapusu ile alınan bir evin üzerinde bina olsa bile, o bina resmi olarak tanınmıyor olabilir.
Arsa Tapulu Daire Alınır mı?
Arsa tapulu daire almak, bazı durumlarda uygun fiyatlı ve yatırım yapılabilir görünse de, hukuki açıdan sağlam adımlar atılmadan bu tür taşınmazlar alınmamalıdır. Eğer bir dairede oturuyor ve tapuda sadece arsa yazıyorsa, kat irtifakı ve kat mülkiyetine geçiş süreci başlatılmalıdır.
Bu tarz taşınmazlar:
-
Yatırım amaçlı alınacaksa, ileride kat mülkiyetine geçiş yapılabilir mi araştırılmalı,
-
Oturum amaçlı kullanılacaksa, mutlaka yapı ruhsatı ve iskan belgesi sorgulanmalı,
-
Satışa çıkmadan önce tapu durumu düzeltilmelidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Arsa tapulu ev alınır mı?
Alınabilir, ancak yasal durumu detaylı araştırılmadan kesinlikle işlem yapılmamalıdır.
Tapuda arsa yazıyor ama ev var, bu durumda ne yapılmalı?
İmar affından faydalanıp yapı kayıt belgesi alınabilir; ancak kalıcı çözüm için iskan alınmalı ve tapu dönüştürülmelidir.
Arsa tapulu daireye kredi çıkar mı?
Genelde çıkmaz. Ancak bazı bankalar yapı kayıt belgesi varsa belirli oranlarda kredi sunabilir.