Enerji Kimlik Belgesi Nedir? Nasıl Alınır? (2025 Güncel Rehber)

Günümüzde enerji verimliliği yalnızca çevreyi korumak için değil, aynı zamanda ekonomik tasarruf sağlamak için de büyük önem taşımaktadır. Türkiye’de bu konudaki yasal düzenlemeler çerçevesinde her yapının bir Enerji Kimlik Belgesi (EKB) alması zorunlu hale gelmiştir. Peki Enerji Kimlik Belgesi nedir, nasıl alınır, kimler için zorunludur? Bu kapsamlı rehberimizde tüm merak edilenleri açıklıyoruz.

Enerji Kimlik Belgesi Nedir?

Enerji Kimlik Belgesi, bir binanın enerji tüketimi, ısıtma-soğutma performansı, yalıtım durumu ve karbon salımı gibi kriterlere göre sınıflandırılmasını sağlayan resmi belgedir. Tıpkı beyaz eşyadaki A+ – G arası enerji sınıfı etiketi gibi, binalar da A’dan G’ye kadar enerji verimliliğine göre notlandırılır.

• A sınıfı: En verimli ve çevre dostu bina

• G sınıfı: En düşük enerji verimliliğine sahip bina

Bu belge, enerji tasarrufunun sağlanması, çevre dostu yapıların teşvik edilmesi ve kullanıcıların bilinçli seçim yapabilmesi amacıyla düzenlenmiştir.

Enerji Kimlik Belgesi Ne İşe Yarar?

Enerji Kimlik Belgesi, hem alıcı hem de satıcı için pek çok avantaj sağlar:

• Bina performansını gösterir (ısı yalıtımı, pencere tipi, cihaz verimliliği).

• Satış ve kiralama sürecinde zorunludur.

• Enerji verimliliği yüksek olan binalar, daha az fatura ödemesi sağlar.

• Banka kredi puanlamalarında olumlu etki yaratabilir.

• Devlet teşviklerinden faydalanma sürecinde gerekebilir.

Enerji Kimlik Belgesi Zorunlu mu?

Evet. Türkiye’de 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu gereğince:

• 1 Ocak 2011 sonrası yapılmış tüm binalar için EKB zorunludur.

• Eski (2011 öncesi) binalar için ise satış ve kiralama işlemlerinde EKB sunulması şarttır.

Enerji Kimlik Belgesi olmayan yapılar satılamaz veya kiraya verilemez. Tapu daireleri ve noterler, bu belgeyi işlem sırasında talep edebilir.

Enerji Kimlik Belgesi Nasıl Alınır?

Enerji Kimlik Belgesi almak için şu adımları izleyebilirsin:

1. Yetkili Firmayla Anlaşma

Belge yalnızca yetkili enerji kimlik firmaları veya yetkilendirilmiş mühendislik şirketleri tarafından hazırlanabilir. Bu firmaların listesi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ya da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı web sitesinde yer alır.

2. Gerekli Belgelerin Hazırlanması

Firmaya başvuru yapılırken şu belgeler istenir:

• Tapu fotokopisi

• Mimari proje (varsa statik, tesisat projeleri)

• Isı yalıtımı raporu (varsa)

• Binaya ait teknik bilgiler (kullanılan pencere, yalıtım, kazan vs.)

3. Keşif ve İnceleme

Yetkili kişi veya ekip binayı yerinde inceler ve kullanılan malzemeleri kontrol eder.

4. Hesaplama ve Sınıflandırma

Binanın enerji tüketim modeli oluşturularak, sınıfı belirlenir (A-G arası). Belge hazırlanır.

5. Belgenin Onayı

Hazırlanan belge, BEP-TR sistemi üzerinden bakanlığa onaylatılır ve 5 yıl geçerliliği olan resmi belge halini alır.

Enerji Kimlik Belgesi Ücreti Ne Kadar?

EKB ücretleri firmadan firmaya değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak:

• Bireysel konutlar için: 750 TL – 2.500 TL arası

• Site ve apartmanlar için (toplu belge): 5.000 TL – 20.000 TL arası olabilir.

Ücrette değişiklik yaratan faktörler:

• Binanın büyüklüğü

• Proje dokümanlarının hazır olup olmaması

• Bina tipi (villa, apartman, ticari yapı)

Enerji Kimlik Belgesi Sorgulama

EKB belgesi alındıktan sonra BEP-TR sistemi üzerinden sorgulanabilir. Bunun için:

1. https://www.bep.gov.tr adresine girilir.

2. Yapının il, ilçe, mahalle ve ada-parsel bilgileri girilerek EKB görüntülenebilir.

Enerji Kimlik Belgesi Olmazsa Ne Olur?

• Tapu daireleri bu belge olmadan satış işlemini reddedebilir.

• Kiralama ilanlarında “Enerji Kimlik Belgesi mevcut” ibaresi yer almalıdır.

• Belgesiz bina sahiplerine idari para cezası uygulanabilir.

• EKB olmadan yapılan bina için iskan ruhsatı verilmez (yeni binalarda).

Enerji kimlik belgesinin alınması için yetki belgesine sahip olan mühendisler ve mimarlara da başvuruda bulunabilmektedir. Yetki belgesi olan mühendislerin kendi adına şirketinin bulunmasına gerek olmaz. Serbest olarak çalışan mühendisler de bu belgeyi hazırlayıp sunmada yetkilidir. Apartman yöneticileri ya da yapının sahibi bu belgeler için başvurularını yapabilir.

Enerji Kimlik Belgesi Sınıflandırması

Enerji performansı şu kriterlere göre belirlenir:

Yeni binaların en az C sınıfı alması zorunludur.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Enerji Kimlik Belgesi kaç yıl geçerli?
EKB, alındığı tarihten itibaren 10 yıl boyunca geçerlidir.

Konutum 2011 öncesi yapıldı, belge almak zorunda mıyım?
Satmak veya kiraya vermek istiyorsan, evet zorundasın. Aksi takdirde işlem yapılamaz.

Yeni yapılan binamda iskan alındı, yine de EKB gerekiyor mu?
Evet. EKB iskan başvurusu sürecinde zaten zorunlu belgelerden biridir.

EKB belgesi iptal edilebilir mi?
Binada büyük yapısal değişiklikler yapılırsa (yeni izolasyon, pencere değişimi, kombi sistemi değişimi) belge geçerliliğini yitirir, yenilenmesi gerekir.

EKB olmadan kira kontratı yapılır mı?
Yapılabilir ama yasal değildir. Kiracı isterse bu durumu şikayet edebilir.

Enerji sınıfını yükseltmek mümkün mü?
Evet. Isı yalıtımı, pencere değişimi, yüksek verimli kombi gibi iyileştirmelerle enerji sınıfı artırılabilir ve EKB yeniden çıkarılabilir.

Enerji Kimlik Belgesi, bir binanın sadece enerji performansını değil, aynı zamanda çevreye duyarlılığını ve tasarruf potansiyelini de temsil eder. EKB’si olan yapılar, hem alıcı hem de kiracılar için daha güvenilir ve avantajlı hale gelir.

Satış ya da kiralama yapmadan önce bu belgeyi edinmek, hem yasal bir zorunluluk hem de bilinçli bir tercih olarak önem kazanmaktadır. Yapınızın değerini korumak ve cezai yaptırımlarla karşılaşmamak için Enerji Kimlik Belgesi’nizi mutlaka zamanında alın.