Ev Alımında Yapılan Masraflar Geri Alınabilir mi? İşte Bilmeniz Gerekenler
Ev sahibi olmak, birçok kişi için hayat boyu kurulmuş bir hayalin gerçekleşmesidir. Ancak yalnızca evin satış bedelini ödemek, bu sürecin tamamı değildir. Ev alımında pek çok kalemde ek masraf ortaya çıkar ve bu masraflar alıcıların bütçesini ciddi şekilde etkileyebilir. Neyse ki, bazı durumlarda ev alımında yapılan masrafların bir kısmı iade alınabilmektedir. Bu yazıda, ekspertiz ücretinden tapu harcına kadar hangi masrafların iade alınabileceğini, kimlerin bu iadeden faydalanabileceğini ve başvuru sürelerini detaylı şekilde ele alıyoruz.
1. Ekspertiz Ücretleri Geri Alınabilir mi?
Ev alırken kredi kullananlar için bankaların talep ettiği ekspertiz raporu zorunlu hale gelmiştir. Ekspertiz ücreti, genellikle krediye başvuru yapan alıcı tarafından ödenir. Bugün için ortalama ekspertiz ücreti 1.250 TL civarındadır.
Ancak bazı durumlarda bu ücretin iade alınması mümkündür. Eğer ekspertiz işlemini yapan firma ya da banka, size resmi bir fatura sunmamışsa, bu durumda haksız bir ödeme olarak değerlendirilir ve tüketici hakem heyetlerine başvurarak bu ücretin iadesini talep edebilirsiniz. Bu tür ödemeler için Tüketici Kanunu kapsamında koruma söz konusudur.
2. Emlak Vergisi Geri Alınabilir mi?
Emlak vergisi, her yıl belediyelere ödenen zorunlu bir giderdir. Ancak bazı vatandaşlar bu vergiden muaftır. Kimler emlak vergisi ödemez?
-
Gaziler
-
Şehit yakınları
-
Engelliler
-
Emekli olup tek konutu olanlar
-
Dul ve yetimler (gelir şartına bağlı olarak)
Bu kişilerin tek konut sahibi olmaları ve başka gelirlerinin olmaması şartıyla emlak vergisinden muaf olduklarını bilmeleri gerekir. Ancak bu haktan habersiz olan kişiler, yıllarca belediyeye ödeme yapmış olabilir. Eğer siz de bu gruptaysanız, geriye dönük olarak 5 yıla kadar yaptığınız emlak vergisi ödemelerini iade alma hakkına sahipsiniz. Bunun için bağlı bulunduğunuz belediyeye yazılı başvuruda bulunmanız yeterlidir.
3. Kentsel Dönüşüm Konutlarında Tapu Harcı İadesi
Tapu işlemleri sırasında hem alıcı hem de satıcı tarafından tapu harcı ödemesi yapılır. Alıcı için bu oran genellikle satış bedelinin %2’si olarak hesaplanır. Ancak bazı konutlarda bu ödeme yapılmamalıdır. Özellikle kentsel dönüşüm kapsamında inşa edilmiş evlerde, alıcıdan tapu harcı alınmaması gerekir.
Buna rağmen eğer bu tür bir ev için tapu harcı ödediyseniz, bu durumu belgelendirerek Tapu Müdürlüğü’ne başvurabilir ve ödemenizin iadesini talep edebilirsiniz. Başvurunuzda satın aldığınız evin kentsel dönüşüm projesi kapsamında olduğunu gösteren belgeler sunmanız gerekir.
4. Masraf İadelerinde Süre Sınırı Var mı?
Evet, yapılan masrafların iadesi için belirli bir yasal süre sınırı bulunmaktadır. Hem ekspertiz ücreti, hem emlak vergisi, hem de tapu harcı iadeleri için bu süre, ödemenin yapıldığı tarihten itibaren 5 yıldır.
Bu süre içinde başvuru yapılmazsa, hak düşer ve iade alma hakkı kaybolur. Bu nedenle hak kaybı yaşamamak için bu tür ödemeleri takip etmeli ve gereksiz yere ödenen tutarları belgeleriyle birlikte en kısa sürede ilgili kurumlara sunmalısınız.
Ev Alımında Yapılan Masraflarda İade İmkanı
5. İade İçin Başvuru Nereye ve Nasıl Yapılır?
Her masraf türü için başvuru merci farklılık gösterir:
-
Ekspertiz ücreti iadesi için: Tüketici Hakem Heyeti veya Tüketici Mahkemesi
-
Emlak vergisi iadesi için: Bağlı bulunduğunuz belediyenin emlak servisi
-
Tapu harcı iadesi için: Tapu Müdürlüğü veya Gelir İdaresi Başkanlığı (Vergi Dairesi)
Başvurular sırasında ödeme belgeleri, dilekçe ve varsa ek destekleyici evraklar sunulmalıdır. Ayrıca e-Devlet sistemi üzerinden bazı başvuruların online olarak yapılabildiğini de unutmayın.
6. Hangi Durumlarda İade Alınamaz?
-
Ekspertiz ücretine dair fatura verilmişse ve sözleşmede belirtilmişse
-
Emlak vergisi ödeyen kişinin ikinci bir konutu varsa
-
Kentsel dönüşüm kapsamı dışındaki konutlar için tapu harcı iadesi talep edilirse
bu tür durumlarda iade alma hakkı doğmaz.
Ev Alımında Yaptığınız Ödemeleri Geri Alabilirsiniz
Ev alım süreci zorlu ve masraflı bir süreçtir. Ancak doğru bilgiye sahip olmak, bu süreci daha az maliyetli hale getirebilir. Gerek ekspertiz ücretleri, gerekse haksız emlak vergisi ve tapu harcı ödemeleri, birçok vatandaş için iade alınabilecek giderler arasında yer alır. 5 yıllık yasal sürenin geçmediğinden emin olun, belgelerinizi toplayın ve hakkınızı arayın. Çünkü yasal olarak iade alabileceğiniz bu tutarlar, size küçük bir ekonomik rahatlama sağlayabilir.