İmar Durum Belgesi Nedir? Nereden Alınır?
Bir arsa ya da arazinin imar planındaki durumunu resmi olarak gösteren imar durum belgesi, yapılaşma öncesi alınması gereken en temel dokümandır. Arsa üzerine ne tür yapı yapılabileceği, hangi yükseklikle, ne kadar alanla ve hangi fonksiyona uygun olarak inşa edileceği bu belgeyle netlik kazanır. Peki imar durumu belgesi nedir, nasıl alınır, kaç yıl geçerli, nerede kullanılır? Tüm detayları aşağıda bulabilirsin.
İmar Durum Belgesi Nedir?
İmar durum belgesi, bir taşınmazın imar planı kapsamında hangi koşullarda yapılaşmaya açık olduğunu gösteren resmi evraktır. Belediye veya yetkili kurumlar tarafından hazırlanır.
Kısaca:
“Bir arsaya ne yapılabilir, ne kadar yapılabilir?” sorusunun resmi cevabıdır.
Bu belge sayesinde:
-
Arsanın yapılaşma durumu belirlenir
-
Mimari proje çizimi yapılabilir
-
Ruhsat başvurusu hazırlanabilir
İmar Durum Belgesi Nereden Alınır?
İmar durum belgesi almak için arsanın bağlı bulunduğu:
-
Belediyeye (İmar ve Şehircilik Müdürlüğü)
-
İl Özel İdaresi’ne (belediye dışı alanlar için)
-
E-devlet (pilot uygulama bazı illerde)
başvurulmalıdır.
Artık birçok belediye e-imar sistemi üzerinden online başvuru kabul etmektedir. Ancak ilk başvuru ve belge alımı genellikle şahsen ya da vekaletle yapılır.
İmar Durumu Belgesinde Hangi Bilgiler Yer Alır?
Bu belgede, arsanın mevcut imar planına göre sahip olduğu yapılaşma hakları ve kısıtlamaları yer alır:
Alan | Açıklama |
---|---|
Parsel bilgileri | Ada, parsel no, mahalle, tapu bilgileri |
Plan türü | Nazım, uygulama, revizyon plan bilgisi |
Fonksiyon | Konut, ticaret, park, tarla, sanayi vb. |
Emsal (KAKS) | Yapılabilecek maksimum inşaat alanı oranı |
Taban Alanı (TAKS) | Arsanın kaç m²’sine bina oturabilir |
Kat adedi | Maksimum yapılabilecek kat sayısı |
Bina yüksekliği (Hmax) | Metre cinsinden bina yüksekliği |
Bahçe mesafeleri | Ön, arka ve yan çekme mesafeleri |
Yola cephesi | Zorunlu yol cephesi ölçüsü |
Uygulama notları | İlgili plan hükümleri, özel koşullar, istisnalar |
İmar Durumu Almak İçin Gerekli Belgeler
İmar durumu başvurusu için aşağıdaki evraklar gereklidir:
Gerçek Kişiler için:
-
Tapu fotokopisi
-
Kimlik fotokopisi
-
Dilekçe (belediyeye hitaben)
-
Vekaletname (vekil aracılığıyla alınacaksa)
Şirket veya tüzel kişiler için:
-
Yetki belgesi
-
Vergi levhası
-
İmza sirküleri
-
Tapu veya tahsis belgesi
Tapuda İmar Durumu Yazar mı?
Hayır, tapuda imar durumu yer almaz.
Tapu sadece taşınmazın mülkiyetini ve yüzölçümünü gösterir. İmar planında arsanın fonksiyonu, yapılaşma koşulları, yükseklik gibi bilgiler sadece imar durum belgesinde yer alır.
İmar planı değişmiş olabilir, bu nedenle tapuya bakarak yapı yapma kararı verilmesi ciddi hata olur.
İmar Durumu Belgesi Ne Kadar Sürede Çıkar?
Belediyenin iş yüküne ve bölgesine göre değişmekle birlikte genellikle 1-3 iş günü içinde belge alınabilir.
-
Küçük ilçelerde: Aynı gün alınabilir
-
Büyükşehir belediyelerinde: 2-5 gün sürebilir
-
Online başvurularda (e-imar): Sistem yoğunluğuna göre değişebilir
İmar Durumu Değiştirilebilir mi?
Evet, ancak çok sıkı prosedürler ve uzun süreçler gerektirir.
Değişiklik için:
-
Belediyeye imar planı değişikliği başvurusu yapılır
-
Plan tadilat dosyası hazırlanır
-
Teknik raporlar ve komisyon kararları gerekir
-
Belediye meclisinden onay alınması zorunludur
-
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden görüş alınabilir
Özetle: İmar durumu keyfi olarak değil, plan bütünlüğüne göre değiştirilebilir.
İmar Durum Belgesi Nedir Nereden Alınır? Video Anlatım
Kaç Çeşit İmar Durumu Vardır?
İmar durumları, arsaların fonksiyonuna ve yapılaşma hakkına göre farklılık gösterir. Başlıca imar türleri:
-
Konut İmarlı (Ayrık / Bitişik / Blok)
-
Ticaret İmarlı
-
Sanayi İmarlı
-
Tarla (Tarım) Alanı
-
Park / Yeşil Alan
-
Sosyal Donatı Alanı (okul, cami, sağlık tesisi)
-
Konut + Ticaret Karma İmar
-
Turizm Alanı
-
Sit Alanı / Koruma Alanı (kısıtlı yapılaşma)
Her birinin yapılaşma koşulları farklıdır. Örneğin "konut imarlı" arsaya fabrika yapılamaz.
İmar Durumunu Nasıl Öğrenebilirim?
1. Belediyeye giderek öğrenebilirsin
Tapunla birlikte başvuru yapman yeterli.
2. E-Devlet / E-İmar Sisteminden
Bazı belediyeler (İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli, Eskişehir, vb.) kendi e-imar sorgulama sistemini açmıştır. Arsa bilgilerini girerek imar durumu görüntülenebilir.
3. Harita mühendisleri veya emlak danışmanları
Sana bu konuda teknik destek sunabilir, imar analiz raporu hazırlayabilir.
İmar Durumu Belgesi Kaç Yıl Geçerlidir?
Teknik olarak geçerlilik süresi yoktur.
Ancak imar planları zamanla değişebilir. Bu yüzden:
İmar durumu belgesi, alınmasından itibaren 1 yıl içinde kullanılması tavsiye edilir.
Belgeyi aldıktan sonra uzun süre geçerse ve plan değişmişse, yeni belge alınması gerekir. Ruhsat başvurusu sırasında belediye zaten güncel belge ister.
İmar Durumu Belgesi Her Şeyin Başlangıcıdır
Bir arsaya yatırım yapmadan önce ya da yapı projesi geliştirmeden önce mutlaka imar durum belgesi alınmalıdır. Bu belge, yapılaşma haklarınızı, sınırlamaları ve yasal çerçeveyi belirler. Göz ardı edilirse büyük maddi ve hukuki kayıplar yaşanabilir.