Türkiye’de konut kiralarına getirilen yüzde 25’lik zam sınırı, 2024 Temmuz ayına kadar uzatılmış olsa da sonrasında devam edip etmeyeceği belirsizliğini koruyor. Bu durum, kiracılar ve ev sahipleri arasında yeni bir kriz alanı oluşturdu. Yeni kiralama dönemlerinde bazı ev sahipleri yasal sözleşmelere ek olarak alternatif, tartışmalı maddeler içeren ek protokoller dayatmaya başladı.

Sözleşmelere Enflasyon Şartı ve Peşin Ödeme Maddesi

Türkiye Gazetesi’nden Kaan Zenginli’nin haberine göre, bazı ev sahipleri yeni kira kontratlarına şu ifadeleri ekliyor:

Bu maddelerin bir kısmı açıkça yasalara aykırı olsa da, karşılıklı rıza ile imzalanan sözleşmelerin geçerliliği hukukçular tarafından tartışılıyor.

Emlakçılar Uyarıyor: Hukuka Aykırı Ama Yaygınlaşıyor

Emlak danışmanı Murat Gözüpek, özellikle büyükşehirlerde konut krizinin giderek derinleştiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:

“Satışlar düşüyor, vatandaş krediye ulaşamadığı için kiralık ev arıyor. Kiralık konutlar altın değerinde. Ev sahipleri bu fırsatı kullanıyor ve kiracılara normal kontrat dışında ek maddeler imzalatıyor.”

Gözüpek, konut satışlarının 2023 yılında %17,5 düştüğünü, ipotekli satışlarda ise %36 azalma yaşandığını vurguladı. Bunun, piyasanın büyük oranda kiralık konuta yönelmesine sebep olduğunu da sözlerine ekledi.

Ev Sahiplerinin Gerekçesi: Enflasyon Karşısında Eziliyoruz

Gözüpek, bazı ev sahiplerinin kiraya verdikleri evin kira gelirine bağımlı olduğunu, hatta bazılarının başka bir evde kiracı olarak yaşadığını belirtti:

“Yüzde 25’lik zam sınırı uzatılırsa ev sahibi zarar ediyor. Mahkemeye gitse dava yıllarca sürüyor. Bu nedenle daha kiracı eve girmeden özel sözleşmeler yapıyorlar.”

Avukat Harun Çelik: Rıza Varsa Geçerli Olabilir

Hukukçu Av. Harun Çelik, normal şartlarda kontrat dışı dayatmaların yasal olmadığını ancak her iki tarafın rızasıyla imzalanan belgelerin geçerlilik kazanabileceğini belirtiyor. Çelik’e göre:

“Eğer kiracı evi tutmadan önce tüm koşulları bilerek bu tür bir sözleşmeye imza attıysa ve ev sahibi de buna göre evi verdiyse, mahkemeler sözleşme hükümlerine göre karar verebilir.”

Türkiye’de Ortalama Kira 14.400 TL’yi Aştı

Kira fiyatlarındaki artış da dikkat çekici seviyelere ulaştı. Endeksa verilerine göre:

Özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde kiralar, vatandaşların ödeme gücünü aşarken, konut krizinin yasal sorunları da beraberinde getirdiği görülüyor.