Konutda Yeni Dönem: Devlet Destekli Tasarruf Sandığı Modeli Gündemde
Türkiye’de son yıllarda yaşanan konut arz-talep dengesizliği ve fiyatlardaki artış, sektörü harekete geçirdi. Markalı konut üreticileri, özellikle dar gelirli vatandaşların ev sahibi olabilmesi için yeni finansman modelleri üzerinde çalışıyor. Çözüm önerileri arasında yapı tasarruf sandıkları, gayrimenkul fonları, devlet destekli konut finansmanı ve arsa maliyetlerinin düşürülmesi gibi adımlar öne çıkıyor.
KONUTDER’DEN 10 YILLIK STRATEJİ PLANI
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER), 10 yıllık yeni bir strateji raporu hazırlayarak kentsel dönüşüm, sosyal konut ve finansmana erişim başlıklarını öncelik haline getirdi. Dernek Başkanı Ramadan Kumova, yeni dönemde güvenli ve erişilebilir konut arzının artırılması, depreme dayanıklı yapı stoğu oluşturulması ve finansman modellerinin çeşitlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Yeni Model: BES Destekli Yapı Tasarruf Sandığı
Konut finansmanı için geliştirilen yeni modelde, bireysel emeklilik sistemi (BES) benzeri bir yapı öneriliyor. Bu modele göre:
-
%30 devlet katkısı ile desteklenen bir gayrimenkul fonu oluşturulacak.
-
Yastık altı birikimler bu sisteme yönlendirilerek konut piyasasına kaynak aktarımı sağlanacak.
-
Elde edilen fonlar, dar gelirli vatandaşların ev sahibi olmasını kolaylaştıracak.
-
Aynı zamanda konut fiyatlarındaki yükselişi kontrol altına alacak.
“Her 100 Konuttan Sadece 20’si Kredili Satılıyor”
KONUTDER Başkanı Kumova, şu an konut kredilerine erişimin çok düşük olduğuna dikkat çekerek, “Konut satışlarının sadece %20’si krediyle yapılabiliyor. Krediye erişim artarsa, satışlar da yeniden ivme kazanır,” dedi. Ağaoğlu Murahhas Azası Hasan Rahvalı ise, “Konut kredileri 434 milyar TL seviyesinde. Bu çok yetersiz. Kaynakları sisteme sokmalıyız” diyerek konut sandığı ihtiyacına vurgu yaptı.
Sosyal Konutun Önündeki En Büyük Engel: Arsa Maliyeti
Markalı üreticilerin sosyal konut projelerine katılması için arsa maliyetlerinde iyileştirme yapılması gerektiğini belirten Kumova, “Arazi fiyatları ciddi oranda arttı. Bazı bölgelerde arsa sahipleri %70-80 oranında pay talep ediyor. Bu oranlar sürdürülebilir değil. Eğer kamu uygun maliyetle arsa sağlarsa, üretim maliyetleri düşer, sosyal konut üretimi artar” dedi.
Sektörün Talepleri Neler?
KONUTDER ve sektör temsilcilerinin sosyal konut üretimi ve konut piyasasını canlandırmak için hükümete sunduğu başlıca talepler şunlar:
-
Yapı tasarruf sandığı kurulması ve BES gibi devlet desteği alması
-
Deprem konutlarında olduğu gibi sosyal konutlara da markalı üreticilerin dahil edilmesi
-
Arsa maliyetlerinin kamu desteğiyle düşürülmesi
-
KDV oranlarında ve tapu harçlarında düzenleme yapılması
-
Kentsel dönüşümün tanımının yenilenmesi ve yeni finansman modelleri oluşturulması
-
İnşaat malzeme ve işçilik maliyetleri için sübvansiyon
-
Konut alımlarında krediye erişimin artırılması