Kredi Notu Kaç Olmalı? Kara Listeden Nasıl Çıkılır? Konut Kredisi Rehberi (2025)
Konut sahibi olmak istiyorsunuz ancak kredi notunuz düşük ya da kara listedesiniz. “Ev kredisi çıkar mı?” diye kara kara düşünüyorsanız, yalnız değilsiniz. Türkiye'de her 10 kişiden 4'ü, kredi başvurularında benzer sorunlar yaşıyor. Özellikle geçmişte yaşanmış ödeme sorunları, icralar, protestolu senetler veya kredi kartı borçları, hayalinizdeki eve ulaşmanızı zorlaştırabilir. Ama imkânsız değil!
Bu yazıda kredi notunun ne olduğunu, nasıl yükseldiğini, hangi durumlarda kredi verilmediğini, kara listeye girmenin ne anlama geldiğini ve alternatif yolları adım adım anlatıyoruz.
Kredi Notu Nedir, Ne İşe Yarar?
Kredi notu, sizin finansal geçmişinize bakılarak oluşturulan bir güven puanıdır. Türkiye'de bu puan Findeks üzerinden belirlenir. Aralığı:
-
0 – 699: Çok Riskli
-
700 – 1099: Orta Riskli
-
1100 – 1499: Az Riskli
-
1500 – 1699: İyi
-
1700 – 1900: Çok İyi
Konut kredisi için genellikle 1200 puan ve üzeri beklenir. Ama bu puan tek başına yeterli değil.
Konut Kredisi İçin Gerekli Kriterler
Konut kredisi alabilmek için bankalar şunlara bakar:
-
Kredi notunuz
-
Sigortalı işte çalışma süreniz
-
Gelir belgeniz
-
Varsa diğer kredi veya kredi kartı borçlarınız
-
İpotek gösterilecek evin ekspertiz değeri
Kredi notunuz düşükse bu kriterlerden bazılarını çok güçlü şekilde sunmanız gerekebilir (örneğin yüksek peşinat veya ipotekli başka bir taşınmaz).
Kredi Notu Düşükse Ne Olur?
Eğer kredi notunuz düşükse (örneğin 900’ün altındaysa) çoğu banka konut kredisi başvurunuzu doğrudan reddeder. Bazıları ise sizden daha yüksek faiz oranı veya kefil talep edebilir.
Kara Listeye Girmek Ne Demek?
Halk arasında “kara liste” diye bilinen şey aslında Bankacılık Risk Merkezi tarafından tutulan kayıt sistemidir.
Kişi, kredi borçlarını 90 gün ve üzeri geciktirirse, hakkında idari ve/veya yasal takip başlatılır ve bu durum risk kayıtlarına geçer. Bu kişiler:
-
5 yıl süreyle “kara listede” görünür
-
Hiçbir bankadan kredi ya da kredi kartı alamaz
-
Krediye kefil olamaz
Kara Listede Olduğumu Nasıl Anlarım?
-
En kolay yöntem: e-Devlet üzerinden Risk Merkezi Raporu alma
-
Alternatif olarak Findeks’ten rapor satın alarak da görebilirsiniz
-
Bankalarla yapılan başvuru sonucunun açıklamasında “idari takip” veya “yasal takip” uyarısı varsa listedesinizdir
İcralık Olmak Kredi Notunu Nasıl Etkiler?
İcra takibine düşen her borç:
-
Kredi notunuzu minimum 100-200 puan düşürür
-
Kara listeye girmenize neden olur
-
5 yıl süreyle iz bırakır
-
Borç ödensin ya da ödenmesin, siciliniz zedelenmiş olur
Kredi Notu 1 Ayda Ne Kadar Yükselir?
1 ayda mucize olmaz ama şunları yaparsanız fark oluşur:
-
Kredi kartı borçlarınızı %100 ödeyin
-
Yeni başvuru yapmayın
-
1-2 otomatik ödeme talimatı verin
-
Düşük limitli kartınız varsa, borcu yoksa kullanın ve gününde ödeyin
Findeks’e göre bu şekilde 1 ayda 30 ila 100 puan yükselme mümkün olabilir.
Kara Listeden 5 Yıldan Önce Çıkılır mı?
Hayır. Yasal olarak kara liste kaydı 5 yıl boyunca sistemde kalır. Bu sürenin kısaltılması için dava açılamaz. Borç ödense bile kayıt silinmez, sadece “ödenmiştir” notu düşülür. Ama bazı bankalar bu durumda “manevi tolerans” gösterip düşük limitli kredi kartı verir.
Olumsuz Kredi Başvurusu Kaç Puan Düşürür?
Bir krediye başvurup reddedilmeniz durumunda kredi notunuz:
-
Ortalama 20–50 puan arası düşer
-
Aynı anda birçok bankaya başvurmak “panik müşteri” izlenimi verir, daha fazla düşürür
-
Başvuru reddi üst üste tekrarlanırsa not iyice dibe vurur
Kredi Notu Düşükse Konut Kredisi Almanın Yolları
-
Yüksek peşinat ödeyin (örneğin %50 ve üzeri)
-
Kefil gösterin
-
İpotekli başka bir taşınmaz sunun
-
Gelirinizin yüksek olduğunu belgeleyin
-
Alternatif olarak TOKİ gibi sosyal konut projelerine başvurun
Kredi Çıkmayan Ev Alınır mı?
Evet. Satıcı ile doğrudan taksitli satış yapabilirsiniz. Örneğin:
-
Senetle ev satışı
-
Tapu devri sonrası noter sözleşmeli taksit
-
Kat karşılığı anlaşma
Ancak bu işlemler yüksek risk içerdiğinden mutlaka noter ve avukatla çalışmalısınız.
Hangi Bankalar Kara Listede Olana Kredi Verir?
Genellikle hiçbiri. Ancak şu durumlarda esneklik olabilir:
-
Borç ödenmiş ve üzerinden 3-4 yıl geçmişse
-
İpotekli bir taşınmaz veya yüksek maaş gösteriliyorsa
-
Şirket üzerine çekilen kredilerde kefil koşuluyla onay verilebilir
Konut Kredisi İçin Findeks Notu Kaç Olmalı?
Bankalara göre değişir ama genel kural:
-
1500 ve üzeri: Krediye direkt onay
-
1100 – 1499: Ek belge ya da kefil istenebilir
-
700 – 1099: Riske göre değerlendirme, genelde ret
-
0 – 699: Kredi alma ihtimali düşüktür
Hangi Durumlarda Konut Kredisi Verilmez?
-
Kara listede olmak
-
Yeni icralık olmak
-
Kayıt dışı çalışmak ve gelir beyan edememek
-
Borcu olan kefil gösterilmek
-
Ev tapusunda ipotek veya haciz varsa
-
Tapusu olmayan yapılara kredi verilmez (arsa tapulu gibi)
Kredi Notu Düşükse Umutsuzluğa Kapılmayın
Kredi notunuz düşük ya da siciliniz bozuk olsa bile, bu sonsuza dek ev sahibi olamayacağınız anlamına gelmez. Bankalar kadar alternatif finans yöntemleri, taksitli satışlar, TOKİ projeleri, ipotekli alım yöntemleri gibi çözümler de mevcuttur.
Unutmayın, kredi notu sabit değil, dinamik bir değerdir. Düzenli adımlarla birkaç ayda ciddi toparlama sağlanabilir.