Site ve apartman yaşamı, ortak kullanım alanlarının giderlerini birlikte karşılama esasına dayanır. Bu giderlerin finansmanı ise “aidat” adı altında toplanan ödemelerle sağlanır. Ancak bazı malikler ya da kiracılar bu ödemeleri zamanında yapmadığında, hem yönetime yük binmekte hem de hukuki süreçler devreye girmektedir.

Peki aidat ödenmezse ne olur? Kimler sorumludur? Boş daireye aidat ödenir mi? Aidat borcunun panoya asılması yasal mı? İşte aidat borçlarıyla ilgili en çok merak edilen soruların yanıtları…

Ödenmeyen Aidat Borcundan Kim Sorumludur?

Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre bir apartmanda ya da sitede aidat ödeme sorumluluğu daire sahibine aittir. Kiracı ile mal sahibi arasında yapılan kira sözleşmesinde, aidatın kiracı tarafından ödeneceği belirtilmiş olsa bile, bu durum sadece iki taraf arasındaki anlaşmayı ilgilendirir.

Yönetim aidat borcunu doğrudan kat malikinden (ev sahibinden) tahsil eder. Kiracı ödemezse, mal sahibi borçtan dolayı sorumlu tutulur ve yönetime karşı yükümlüdür. Bu nedenle ev sahiplerinin kiracılarının aidatlarını düzenli ödeyip ödemediğini takip etmesi gerekir.

Aidat Ödememenin Cezası Nedir?

Aidatını zamanında ödemeyen kat maliki için ciddi hukuki yaptırımlar vardır:

1. Gecikme Tazminatı (Faizi)

Kat Mülkiyeti Kanunu Madde 20’ye göre, aidat borcu için her ay yüzde 5 oranında gecikme tazminatı uygulanabilir.

2. İlamsız İcra Takibi

Yönetim, aidat borcu için icra müdürlüğü aracılığıyla tahsil işlemi başlatabilir. Mahkemeye gitmeye gerek kalmadan doğrudan takip açılabilir.

3. İpotek Talebi

Yine Kat Mülkiyeti Kanunu Madde 22’ye göre, yönetim borçlu kat malikinin dairesi üzerine ipotek tesis edilmesini talep edebilir.

4. Haciz ve E-haciz

İcra takibi sonunda ödeme yapılmazsa borçlu malikin banka hesaplarına, maaşına ya da taşınmazına haciz işlemi uygulanabilir.

Bu yaptırımların tamamı, zamanında yapılmayan bir aidat ödemesinin çok daha büyük bir yük haline dönüşmesine neden olabilir.

Aidat Ödenmesi Zorunlu mu?

Evet, aidat ödemesi kanunen zorunludur. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu, ortak giderlere katılımı bir yükümlülük olarak düzenlemiştir. Aidat ödemek, kişinin bir apartman ya da site yaşamına dahil olmasının doğal bir sonucudur.

Bu nedenle, “Ben faydalanmıyorum, ödemem.” ya da “Dairem boş, kimse yaşamıyor.” gibi savunmalar yasal olarak kabul edilmez.

Yıllık Aidat Ödenmezse Ne Olur?

Aidatlar genellikle aylık tahsil edilse de, bazı sitelerde yıllık ödeme tercih edilebilir. Yıllık aidat ödenmediğinde de yukarıda belirttiğimiz tüm hukuki işlemler uygulanabilir.

Ayrıca, bazı yönetim planlarında yıllık aidat borcu gecikirse blok girişine bildiri asılması, ceza puanı verilmesi, ya da ortak alan kullanımının kısıtlanması gibi sosyal yaptırımlar da devreye alınabilir (örneğin; otopark, sosyal tesis, havuz vs. kullanımı).

Boş Daire Sahibi Aidat Öder mi?

Evet, boş daire sahibi de aidat ödemekle yükümlüdür.
Kanun bu konuda nettir: Dairede kimse yaşamasa da, kat maliki ortak giderlerden sorumludur. Bunun nedeni, aidatın yalnızca kullanıma değil, ortak yaşamın devamlılığına katkı için alınmasıdır.

Örneğin; asansör, temizlik, güvenlik, sigorta gibi giderler herkesin dairesi boş da olsa devam eder. Bu sebeple “boş daire” aidat ödeme yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.

Bina Aidatı Verilmezse Ne Olur?

Aidat ödemeyen kat malikleri, hem bireysel hukuki yaptırımlara maruz kalır, hem de bina yönetim sistemini çökme noktasına getirebilir.

Aidatlar ödenmezse:

Aidatların aksatılması, bina veya sitenin yaşam kalitesini doğrudan etkiler.

Aidat Borcunu Panoya Asmak Suç mu?

Bu, kişisel verilerin korunması ve ifşa açısından önemli bir konudur.

Ne Yapılmalı?

Yönetim, borçlu listelerini panoya asmadan önce genel kurul kararı almalı, mümkünse isim yerine daire numarası ile paylaşım yapmalıdır. Aksi takdirde borçlu kişi, yönetim hakkında şikayet ya da dava açabilir.

Aidat Ödemeyen Komşu Hakkında Ne Yapılabilir?

Bireysel olarak bir komşunun aidat ödememesi sizi rahatsız ediyorsa:

Unutmayın: Site düzeni herkesin sorumluluğudur.

Aidat Sadece Bir Ödeme Değil, Ortak Hayatın Temelidir

Aidat, bina ve site yaşamının sürdürülebilirliği için elzemdir. Her kat maliki bu yükümlülüğünü zamanında ve eksiksiz yerine getirmelidir. Aidat ödememenin maddi sonuçları dışında sosyal ve hukuki sonuçları da göz ardı edilmemelidir.

Hem kendi yaşam konforunuz hem de komşularınızla olan ilişkileriniz açısından aidatları zamanında ödeme alışkanlığı, apartman kültürünün en temel kurallarındandır.

Aidatını Ödemeyenlerin Suyu Kesilebilir mi?

Yasalara göre enerji veya su gibi temel ihtiyaçlar bireysel abonelikle sağlanıyorsa, kesinti yapılamaz. Ancak bazı sitelerde merkezi sistemle yönetilen su ve enerji kullanımı söz konusu olabilir.

Eğer:

Site yönetimi, aidat borcu olan kat malikinin suyunu kesme hakkına sahiptir.

Bu uygulama, yönetim planına ve toplu kararların varlığına dayanmak zorundadır. Aksi hâlde, doğrudan su kesintisi yasal sorunlar doğurabilir.

Aidat Takibinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kat malikleri:

Site yöneticileri ise aidat borçlarını resmî yazı, e-posta veya SMS yoluyla bildirmeli ve gerektiğinde hukuki yollara başvurmalıdır.