Türkiye vergi sistemi içerisinde yer alan onlarca farklı vergi türü arasında, hem bireyleri hem de işletmeleri yakından ilgilendiren bir vergi türü de stopaj vergisidir. Genellikle işyeri kiralamalarında karşımıza çıkan bu vergi, birçok kişi tarafından tam olarak anlaşılmasa da aslında oldukça sistematik ve anlaşılır bir mantığa dayanır.

Bu yazıda; stopaj vergisinin ne olduğunu, nasıl hesaplandığını, kimler tarafından ödendiğini, hangi kira türlerini kapsadığını ve 2025 yılı itibarıyla nelere dikkat edilmesi gerektiğini detaylı biçimde ele alacağız.

Stopaj Nedir?

Stopaj kelimesi Fransızcadan dilimize geçmiştir ve anlamı, “tutmak” ya da “kesmek”tir. Vergi terminolojisinde ise gelirin kaynağında kesilerek vergi dairesine ödenmesi anlamına gelir. Yani gelir sahibine ulaşmadan önce devlet kendi payını alır.

Bu sistemin amacı, vergi tahsilatını kolaylaştırmak ve gecikmeleri önlemektir. Özellikle düzenli ve belgeye dayalı gelirlerde, bu yöntemle vergi kaçaklarının önüne geçilir.

Stopaj En Çok Nerede Uygulanır?

Stopaj uygulaması çok geniş bir alanı kapsar. Ancak en yaygın kullanım alanları şunlardır:

Ancak bu yazının odak noktası olan işyeri kiralarında stopajın nasıl uygulandığını detaylı şekilde açıklayacağız.

Konut Kiraları ile İşyeri Kiraları Arasındaki Fark

Stopaj vergisi yalnızca ticari amaçla kullanılan gayrimenkullerde, yani işyerlerinde geçerlidir. Konutlar için geçerli değildir. Bu ayrım birçok kişinin kafasını karıştırmakta.

Örneğin:

Stopaj Vergisini Kim Öder?

Vergi sistemindeki önemli ilkelerden biri de “kaynakta kesinti” ilkesidir. Stopaj vergisinde de bu ilke geçerlidir. Bu doğrultuda:

Ev sahibi ya da işyeri sahibi stopajdan sorumlu değildir.

Yani işyeri kiralayan bir işletme ya da kişi, kira bedelinin belirli bir oranını devlete her ay düzenli olarak stopaj vergisi olarak öder. Bu uygulama Gelir Vergisi Kanunu’na ve 193 sayılı mevzuata dayanmaktadır.

Stopaj Vergisi Nasıl Hesaplanır? (2025 Güncel Yöntem)

Stopaj hesaplaması oldukça basit formüllerle yapılabilir. Hesaplama için önce brüt kira bedelinin bulunması gerekir. Çünkü stopaj her zaman brüt kira üzerinden hesaplanır.

Adım 1: Brüt Kira Hesabı

Genellikle kiracılar ile mal sahipleri net kira üzerinden anlaşma yapar. Ancak net kira üzerinden brüt kira hesaplaması yapılmalıdır.

Formüller:

Adım 2: Stopaj Hesaplama

Stopaj oranı 2025 yılı itibarıyla %20 olarak uygulanmaktadır.

Formül:

Örnek Hesaplama:

Yani bu örnekte kiracı her ay ev sahibine 10.000 TL ödeme yaparken, ayrıca 2.500 TL’yi de devlete stopaj vergisi olarak ödemek zorundadır.

Ters Yöntemle Stopajdan Net Kira Hesaplama

Eğer yalnızca stopaj miktarı biliniyorsa, net ve brüt kira hesaplamaları şu şekilde yapılabilir:

Örnek:

 

Stopaj Ödemesi Nasıl Yapılır?

Kiracılar stopaj vergisini aylık olarak beyan edip ödemekle yükümlüdür. Bu işlem iki şekilde yapılabilir:

  1. Vergi dairesi üzerinden (GİB)

  2. İnternet Vergi Dairesi veya e-beyanname sistemi üzerinden elektronik ortamda

Ödeme süresi geçerse gecikme faizleri ve cezalarla karşılaşılabilir. Bu nedenle muhasebeci ya da mali müşavir eşliğinde takibi önerilir.

Stopaj Vergisinin Avantajları ve Dezavantajları

Avantajları:

Dezavantajları:

Stopajla İlgili Sık Sorulan Sorular

Kira kontratında brüt kira yazıyorsa ne olur?

Brüt kira üzerinden %20 stopaj hesaplanır ve kiracı tarafından ödenir.

Evini home ofis olarak kullanan biri stopaj öder mi?

Hayır. Resmi kira kontratı “konut” şeklinde düzenlenmişse stopaj ödemez. Ancak ticari kira olarak düzenlendiyse stopaj zorunludur.

Mal sahibi stopajı ödeyebilir mi?

Vergisel açıdan zorunlu olan taraf kiracıdır. Ancak taraflar arasında farklı anlaşmalar yapılabilir. Yine de beyan yükümlülüğü kiracıya aittir.

Stopajı geç ödersem ne olur?

Geç ödemelerde gecikme faizi uygulanır ve beyanname verilmemesi durumunda usulsüzlük cezası gündeme gelir.

İşyerlerinde Stopajı Göz Ardı Etmeyin

İşyeri kiralama işlemleri yapan herkesin stopaj vergisi konusunda bilinçli olması gerekir. Özellikle kiracılar, aylık ödeme planlarını yaparken sadece kira tutarını değil, brüt kira ve stopaj vergisini de dikkate almalıdır. Aksi halde hem cezai yaptırımlarla karşılaşılabilir hem de beklenmedik mali yükler ortaya çıkabilir.

Stopaj vergisi; kira sözleşmelerinde, şirket nakit akış planlarında ve bütçelerde mutlaka hesaba katılması gereken temel kalemlerden biridir.