Miras yoluyla arsa kalan kişilerin en çok karşılaştığı konulardan biri, arsanın adil ve yasal şekilde nasıl bölüşüleceğidir. Özellikle hisseli tapular, kardeşler arasında yaşanan anlaşmazlıklar ve tapuda devir işlemleri sürecin karmaşık hale gelmesine neden olabilir. Bu yazıda, “miras kalan arsa nasıl bölüşülür, hisseli tapu nasıl ayrılır, paylaşım davası nasıl açılır ve süreçte gerekli belgeler nelerdir?” gibi sıkça sorulan sorulara detaylı şekilde yanıt vereceğiz.

1. Miras Kalan Arsa Nasıl Bölüşülür?

Miras kalan arsanın paylaşımı, mirasçıların kendi aralarında anlaşarak ya da mahkeme yoluyla yapılabilir.

a) Anlaşmalı Bölüşüm (İzaleyi Şuyu Öncesi)

Mirasçılar kendi aralarında anlaşırlarsa, arsa satılmadan veya dava açılmadan da bölüşüm yapılabilir. Bu durumda:

Bu yöntem en hızlı ve masrafsız çözüm yoludur. Ancak taraflardan biri karşı çıkarsa süreç tıkanır.

2. Miras Kalan Hisseli Tapu Nasıl Bölünür?

Miras kalan bir taşınmaz tapuda genellikle “hisseli tapu” olarak görünür. Bu durumda arsa tüm mirasçılara ortak şekilde aittir. Arsanın fiili olarak kimde olduğu önemli değildir; mülkiyet tapuda yazan oranlara göre paylaşılır.

Hisseli Tapunun Bölünmesi İçin İki Yol Vardır:

a) İfraz (Parselasyon) ile Paylaşım

Arsa imar planına uygunsa, kadastro müdürlüğü ve belediye iş birliğiyle parçalara ayrılabilir. Her mirasçıya ayrı bir parsel verilir. Bu işleme ifraz denir.

b) Ortaklığın Giderilmesi Davası (İzale-i Şuyu)

Eğer ifraz mümkün değilse, hisseli tapular için ortaklığın giderilmesi davası açılır. Mahkeme, ya arsanın paylaştırılmasına ya da satılarak paraya çevrilmesine karar verir. Satıştan elde edilen gelir, tapudaki paylara göre bölüştürülür.

3. Tapuda Miras Paylaşımı İçin Gerekli Belgeler

Tapuda miras paylaşımı yapılacaksa aşağıdaki belgeler gereklidir:

Tüm evraklar tamamlandığında Tapu Müdürlüğü’ne başvuru yapılarak hisse devri, taksim ya da satış işlemi başlatılır.

4. Miras Malı Nasıl Bölüşülür?

Miras kalan taşınmazlar ve menkul mallar öncelikle “veraset ilamı” ile tespit edilir. Ardından şu adımlar izlenir:

  1. Hisseler belirlenir: Tapuda hissedar oranları belirtilir (örneğin 1/3, 1/6 vb.)

  2. Anlaşma yapılır: Mirasçılar aralarında mal paylaşımı protokolü yapabilir.

  3. Tapu işlemi yapılır: Hisse devri, taksim ya da satış işlemi uygulanır.

  4. Dava açılabilir: Anlaşma sağlanamazsa mahkemeye başvurulur.

5. Paylaşılamayan Miras Nasıl Satılır?

Eğer arsa üzerindeki ortaklık mirasçılar arasında çözülemiyorsa, mahkeme kararıyla satış gündeme gelir. Bu durumda:

Bu satış, taraflar istemese bile yapılabilir. Mirasçıların çoğunluğunun rızası gerekmez; tek kişi dava açabilir.

6. Mirasta Arsa Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Mirasta arsa paylaşımı yapılırken:

Eğer kardeşler arasında karşılıklı anlaşma varsa, “taksim sözleşmesi” düzenlenerek noter veya tapuda resmileştirilir.

7. Kardeşlerden Biri Mal Paylaşımına İtiraz Ederse Ne Olur?

Mirasçılardan biri, paylaşım protokolüne ya da tapu devrine itiraz ederse:

Yani bir mirasçı paylaşımı kabul etmese bile, diğerleri onun rızasına bağlı kalmadan hukuki yola başvurabilir.

8. Miras Paylaşımı Davası Masraflarını Kim Öder?

Miras paylaşımı davası (izale-i şuyu), mahkemeye başvuran kişi tarafından başlatılır. Başlangıçta:

Bu nedenle nihai olarak masraf, dava sonucu ortaya çıkan hisselere göre bölüştürülür. Dava sonunda kazanan ya da kaybeden olmaz; satıştan elde edilen gelir eşit oranda paylaştırılır.

Miras kalan arsa ya da hisseli tapular, hukuki olarak paylaşılabilir ve taraflar arasında satış veya taksim yoluyla bölüştürülebilir. Anlaşma sağlanamayan durumlarda izale-i şuyu davası ile satışa gidilir ve gelir paylaştırılır. Tapuda yapılacak işlemler için veraset ilamı ve diğer belgelerle birlikte, mirasçıların katılımı gerekir. Huzurlu ve adil bir paylaşım için uzlaşma her zaman öncelikli tercih olmalıdır. Ancak uzlaşma mümkün değilse yasal süreç işletilerek miras paylaşımı tamamlanabilir.