Tarla alırken nelere dikkat etmelisiniz?
Son yıllarda yatırımcılar, klasik gayrimenkul yatırımlarının ötesine geçerek tarla ve arazi yatırımlarına yöneliyor. Artan şehirleşme, imar planlarının genişlemesi ve tarım alanlarının kıymet kazanması, tarlaları cazip bir yatırım aracına dönüştürdü. Kimi yatırımcı, tarla alarak imar artışıyla değer kazanmasını bekliyor; kimisi ise kiraya vererek tarımsal gelir elde ediyor. Ancak bu yatırım türü, sanıldığından daha fazla dikkat ve bilgi gerektiriyor. İşte, tarla alırken dikkat edilmesi gereken en önemli 13 husus:
1. Öncelikle Tarla Ne Demektir?
Tarla; tapuda arsa vasfı taşımayan, çoğunlukla tarım amaçlı kullanılan ve üzerinde sınırlı yapılaşmaya izin verilen toprak parçasıdır. Tarla, zeytinlik, bağ, bahçe gibi tarımsal arazi türleri arasında yer alır. İmar durumu genellikle kısıtlıdır ve yapılaşma, maksimum %5 oranında, en fazla 250 m² ve 2 kat ile sınırlıdır.
2. Tek Bir Bölgeye Odaklanın
Tarla yatırımı yaparken ilk karar verilmesi gereken konu lokasyondur. “Çatalca mı Silivri mi, Kandıra mı Çanakkale mi?” gibi soruların yerine, tek bir bölgeye yoğunlaşmalısınız. Bu bölge mümkünse yaşadığınız yere yakın olmalı ve detaylı araştırma yapabileceğiniz kadar tanıdık olmalıdır. İlçeyi, hatta mahalle düzeyinde hedef belirlemek, yatırımınızı daha kontrollü ve isabetli hale getirir.
3. Metrekare Fiyatını Esas Alın
Tarla alırken toplam fiyata değil, metrekare birim fiyatına odaklanın. Aynı niteliklere sahip araziler arasında metrekare fiyatı daha düşük olan, büyük ve tek parsel tarlaları tercih etmek uzun vadede daha karlıdır.
Unutmayın: Tarlanız imara açıldığında genellikle %40 oranında kamuya terk edilir. Örneğin, 3.000 m² bir tarladan 1.200 m²’si terk edilir, elinizde 1.800 m² arsa kalır. Bu durumu mutlaka hesaplayarak alım yapın.
4. Tarlayı Yerinde Görün
Sadece tapu bilgileri ya da fotoğraflarla karar vermeyin. Tarlayı bizzat yerinde görün, mümkünse ayak basarak inceleyin. Satıcının gösterdiği arazinin tapudaki parselle aynı olup olmadığını, parsel sorgu uygulamalarıyla kontrol edin. Sahte veya yanlış yönlendirme nadiren de olsa karşılaşılan ciddi riskler arasındadır.
5. Farklı Emlakçılarla Fiyat Karşılaştırması Yapın
Bir tarlanın gerçek piyasa değerini öğrenmek için birden fazla emlakçıyla görüşün. Hatta satıcı rolü üstlenip “şu tarlayı satmak istiyorum, ne kadar eder?” diyerek fiyat teklifi alın. Bu yöntem, değerinin çok üzerinde bir rakamla alım yapmanızı önler.
6. Belediye ve Tapu Dairesine Başvurun
Tarla satın almadan önce:
-
Tapuda ipotek, haciz, şerh var mı?
-
Arazi sit alanı veya özel koruma bölgesi içinde mi?
-
İmar planı veya imar değişikliği süreci var mı?
gibi kritik bilgileri ilgili belediye ve tapu müdürlüğünden öğrenin. Bu sorgulamalar, gelecekte yaşanabilecek büyük sorunların önüne geçer.
7. Su Havzalarına Dikkat Edin
Tarla alımında dere yatakları, taşkın alanları, içme suyu havzaları ve koruma bölgeleri özel öneme sahiptir. Bu tür alanlar yapılaşma açısından kısıtlı veya tamamen yasak olabilir. Ucuz diye sunulan bazı tarlalar bu riskli bölgelerde olabilir. Özellikle 1. derece su havzası içindeki arazilerden kaçının.
8. Resmi İşlemlere Özen Gösterin
Tarla alımında, “Dostluk ayrı, iş ayrı” ilkesine sıkı sıkıya bağlı kalın:
-
Kapora verirken sözleşme yapın.
-
Tapu devri olmadan ödeme yapmayın.
-
Belgeleri okumadan hiçbir evraka imza atmayın.
-
Mümkünse bir emlak hukuku avukatından danışmanlık alın.
9. Cephe Genişliği ve Parsel Şekli
Yatırım amacıyla alınacak tarlanın yola cephesi olması önemli bir avantajdır. Cephe genişliği, hem ticari değerini hem de gelecekteki satış kolaylığını artırır. Aynı zamanda şekli düzgün (kareye yakın) olan parseller daha hızlı satılır. İnce, uzun, girintili çıkıntılı araziler satış sürecini zorlaştırabilir.
10. İşgalcilere ve Kaçak Yapıya Dikkat
Bazı tarlaların üzerinde ruhsatsız yapılaşmalar veya işgalciler bulunabilir. Bu durum, yasal sorunlara yol açabilir. Mecbur kalmadıkça bu tarz arazilere yatırım yapmayın. Hem zaman kaybı hem de yasal süreçlerle uğraşmak zorunda kalabilirsiniz.
11. Hisseli Değil, Tek Tapulu Parsel Alın
Hisseli tapular, özellikle tecrübesiz yatırımcılar için büyük riskler barındırır. Hangi hissenin nerede olduğu belli değildir, fiilen bölünse bile yasal olarak tek parseldir. Ayrıca diğer hissedarlar, sizin hissenizi ön alım (şufa) hakkı ile geri alabilir. Bu nedenle müstakil, tek tapulu parseller tercih edilmelidir.
12. Bölgedeki Emlak Hareketliliğini Takip Edin
Bir bölgenin gelişip gelişmediğini anlamanın en iyi yollarından biri tapu müdürlüklerinden alım-satım yoğunluğu hakkında bilgi almaktır. Alım-satım işlemleri artmışsa, bölgeye yatırım ilgisi yüksektir. Aynı şekilde çevredeki altyapı çalışmaları, yeni yol projeleri, OSB veya sanayi yatırımları da bölgenin değerini artırır.
13. Tarla Alımından Sonra Beyanname Vermeyi Unutmayın
Tarla satın aldıktan sonra, ilgili belediyeye “beyanname” vermek zorundasınız. Beyan verilmediği takdirde, ileride cezalı emlak vergisi tahakkuku ile karşılaşabilirsiniz. Bu işlemi unutmamak, yasal yükümlülüklerinizi zamanında yerine getirmenizi sağlar.
Tarla Yatırımı Uzun Vadeli ve Bilinçli Bir Hamledir
Tarla alımı, doğru yapıldığında yüksek getiri potansiyeli olan, ancak dikkatli adım atılması gereken bir yatırımdır. İmar beklentisiyle yapılan yatırımlar, sabır ve bilgi ister. Kiraya vererek gelir elde etmek de mümkündür. Ancak her iki durumda da en önemli unsur: Araştırma, yerinde görme ve belgelerle hareket etmektir.
Bu Yazılarımız da ilginizi çekebilir
Tarla yatırımı uzun vadeli ve sabır gerektiren bir iştir. Doğru düzgün bir şekilde yapılan tarla yatırımı uzun vadede çok ciddi getiriler sağlayabilir. Ancak bu başlı başına önemli bir iştir. Satın alma işlemlerinde hemen her konuda ince eleyip sık dokuyan ve pazarlığı seven bir milletiz ve eğer bu titizlik yatırım yaparken göz ardı edilirse ciddi maddi kayıplar yaşanabilir.