Türkiye’de konut ve kira fiyatlarını etkileyen faktörler arasında öne çıkan online ilan siteleri için yeni bir düzenleme gündemde. Vatandaşlar için tek bir ilan karşılığında yaklaşık 3 bin TL, emlakçılar için ise yıllık 200 bin TL’ye kadar çıkan ilan paketleri, hem sektörde tepkilere yol açtı hem de hükümeti harekete geçirdi.
Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK), son toplantısında konut ve kira fiyatlarındaki spekülatif artışları ele alırken, bu artışlara neden olan unsurlar arasında “sarı sayfa” ilan sitelerinin ücret politikaları da değerlendirildi. Hükümetin, bu platformlara yönelik olarak ilan ücretlerine tavan sınırı getirme çalışmalarına başladığı öğrenildi.
Tüm Emlak Danışmanları Birliği (TEDB) Başkanı Hakan Akçam, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, 2020 yılında 200 ilan için 4.500 TL ödenirken, bugün aynı sayıdaki ilan için 100 bin TL’nin üzerinde ücret istendiğini belirtti. Ayrıca kurumsal üyelik paketlerinin yıllık bedelinin 200 bin TL’ye ulaştığını da vurgulayan Akçam, bu durumun artık sürdürülemez olduğunu dile getirdi.
“İlan bedelleri ofis kirasını geçti, birçok emlak ofisi ya ilan veremiyor ya da ilan sayısını kısıtlamak zorunda kalıyor,” diyen Akçam, 10 bine yakın şikayetin Ticaret Bakanlığı ve Rekabet Kurumu’na iletildiğini açıkladı.
Hatırlanacağı üzere Rekabet Kurulu, 2023 yılında sahibinden.com’a, 40,1 milyon TL idari para cezası vermişti. Gerekçe, emlak ve vasıta ilanlarının diğer platformlara taşınmasını engelleyen hükümler içeren sözleşmelerdi. Kurul, ayrıca platformun bu uygulamalara son vermesi ve rekabeti kısıtlayan maddeleri kaldırması için yükümlülükler getirmişti.
Yüksek ilan ücretleri yalnızca emlakçılar için değil, doğrudan vatandaşlar için de sorun haline geldi. Evini kiraya vermek isteyen bazı mülk sahipleri, 3 bin TL’yi bulan ilan bedelini artık kiracılardan talep etmeye başladı. Bu durum, özellikle büyük şehirlerde kiracıların mağduriyetini artırıyor.
İlan fiyatlarında son 5 yılda 25 kata varan artış yaşanması, piyasada tekelleşme riski doğurmuş durumda. Emlak ofisleri, birden fazla platformda ilan yayınlama şansına sahip olsalar da veri taşıma sistemlerinin olmaması nedeniyle yüksek trafikli platformlara mecbur kalıyorlar. Bu da piyasada rekabeti ve çeşitliliği azaltan bir etki yaratıyor.
Konut ve kira piyasasında şeffaflık sağlamak ve fırsatçılığın önüne geçmek isteyen hükümet, şimdi gözünü ilan sitelerine çevirdi. Hem vatandaşlar hem de emlak profesyonelleri için daha adil ve sürdürülebilir bir ilan sistemi kurulması amacıyla yapılacak düzenlemenin detaylarının önümüzdeki günlerde açıklanması bekleniyor.