Ev sahibi olma süreci, özellikle kredi ile alım yapılıyorsa, bazı yasal zorunlulukları da beraberinde getiriyor. Bu süreçte en çok merak edilen konulardan biri de konut kredisi kullanırken hangi sigortaların zorunlu olduğu ve sigortasız kredi alınıp alınamayacağıdır. İşte bu sorulara net ve kapsamlı yanıtlar:
1. Zorunlu Deprem Sigortası (DASK)
Türkiye’de ev alırken tek yasal zorunluluk taşıyan sigorta DASK’tır. 2000 yılından bu yana yürürlükte olan Zorunlu Deprem Sigortası, olası bir depremde binanın göreceği yapısal zararları karşılamak amacıyla devlet destekli olarak oluşturulmuştur.
DASK Sigortası Olmazsa Ne Olur?
-
Tapu işlemleri yapılamaz.
-
Konut kredisi kullandırılmaz.
-
Abonelik işlemleri (elektrik, su, doğalgaz) başlatılamaz.
Ne Kadar Kapsar?
-
Poliçede belirtilen teminat tutarına kadar binanın taşıyıcı sistemi, duvarlar, merdivenler gibi yapılar güvence altına alınır.
-
Ancak evin içindeki eşyalar ve kiraya bağlı kayıplar bu sigorta kapsamında değildir.
2. Konut Sigortası (Zorunlu Değil Ama Yaygın)
Konut sigortası, zorunlu olmamakla birlikte bankalar tarafından genellikle talep edilen bir sigorta türüdür. Bu sigorta, sadece deprem değil; yangın, sel, hırsızlık, su baskını, fırtına gibi birçok riski kapsar.
Zorunlu mu?
-
Yasal olarak zorunlu değildir.
-
Ancak kredi veren banka, riskleri güvence altına almak için bu sigortayı şart koşabilir.
-
Dilerseniz farklı sigorta şirketinden da yaptırabilirsiniz.
İçeriği Neye Göre Belirlenir?
-
Evin bulunduğu konum
-
İnşaat yılı
-
Evin büyüklüğü
-
Kat sayısı ve yapı tarzı
3. Hayat Sigortası (Zorunlu Değil, Ancak Bankalarca Talep Edilir)
Hayat sigortası, kredi borçlusu kişinin vefat etmesi halinde kalan borcun sigorta şirketi tarafından ödenmesini sağlayan bir güvence türüdür. Bankalar için kredi riski azaldığı için çoğu zaman bu poliçeyi yaptırmanız beklenir.
Zorunlu mu?
Kapsamı:
-
Kredi borcu bitene kadar geçerlidir.
-
Vefat durumunda, kredi borcu sigorta tarafından karşılanır, mirasçılar borçla uğraşmaz.
4. İşsizlik Sigortası / Gelir Koruma Sigortası (Opsiyonel)
Bazı bankalar ek güvence olarak işsizlik sigortasını da paketine dahil edebilir. Bu sigorta, ani iş kaybı durumlarında kredi taksitlerini belirli bir süre karşılamayı amaçlar.
Zorunlu mu?
5. Sigorta Olmadan Konut Kredisi Alınır mı?
Yasal olarak sadece DASK sigortası olmadan konut kredisi kullanılamaz.
Ancak diğer sigortalarla ilgili durum daha esnektir:
| Sigorta Türü |
Yasal Zorunluluk |
Banka Talebi |
Reddedilebilir mi? |
| DASK |
✅ Evet |
✅ Evet |
❌ Hayır |
| Konut Sigortası |
❌ Hayır |
✅ Evet |
✅ Evet |
| Hayat Sigortası |
❌ Hayır |
✅ Evet |
✅ Evet |
| İşsizlik Sigortası |
❌ Hayır |
🔄 Opsiyonel |
✅ Evet |
Peki banka sigortayı reddetmeme şartıyla kredi vermezse?
-
Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurabilirsin.
-
Sigortayı başka şirketten yaptırma hakkın vardır (Tüketici Kanunu Madde 37).
-
Banka “kredi vermem” diyorsa, bunu yazılı şekilde istemelisin.
6. Sigortaları Banka Yerine Sen Seçebilir misin?
Evet, sigortaları bankanın sunduğu poliçeler yerine dışarıdan, başka bir sigorta şirketinden yaptırabilirsin. Banka bunu reddedemez.
💡 Tüketici Kanunu sana bu hakkı tanır.
Ancak sigorta şirketinin, bankanın istediği teminatları karşıladığından emin olmalısın.
7. Yıllık Yenilemelerde Ne Yapmalı?
-
DASK ve diğer poliçeler her yıl yenilenir.
-
Poliçeleri otomatik yeniletmek yerine fiyat/firma karşılaştırması yapabilirsin.
-
Yenileme sırasında teminatları güncellemeyi unutma (evin değeri artmış olabilir).
Ev alırken tek yasal zorunlu sigorta DASK’tır. Ancak banka, riskini azaltmak amacıyla hayat ve konut sigortalarını da şart koşabilir. Bu sigortalar zorunlu olmasa da bazı durumlarda kredi verilmemesiyle karşılaşabilirsin. Bu durumda hakkını arayabilir, farklı firmalardan teklif alabilir ya da şeffaf biçimde poliçe seçimini yapabilirsin.
Unutma: Bilinçli bir tüketici olarak hem evini hem de bütçeni koruyabilirsin.
