Bir kişinin vefatı sonrası onun mal varlığı üzerinde hak iddia edebilmek için gereken en önemli belgelerden biri veraset ilamıdır. Hem hukuki hem de tapu ve bankacılık işlemleri açısından zorunlu olan bu belge hakkında aklınıza takılan tüm soruları bu yazıda yanıtlıyoruz.
Veraset İlamı Nedir?
Veraset ilamı, bir kişinin ölümünden sonra, onun yasal veya atanmış mirasçılarının kim olduğunu ve bu kişilerin miras paylarını gösteren resmi ve hukuken bağlayıcı bir belgedir. Halk arasında “mirasçılık belgesi” olarak da bilinir. Bu belge sayesinde mirasçılar, taşınmazların devri, banka hesaplarının tasarrufu, noter ve icra işlemleri gibi haklarını kullanabilirler.
Veraset İlamını Kimler Alabilir?
Veraset ilamı, miras bırakanın yasal mirasçıları (örneğin çocukları, eşi, anne-babası) ve vasiyetname ile belirlenmiş atanmış mirasçıları tarafından talep edilebilir. Mirasçılardan sadece birinin başvurusu yeterlidir; belge tüm mirasçılar için geçerli olur.
Veraset İlamı Nereden Alınır?
Veraset ilamı iki yolla alınabilir:
Noterler aracılığıyla (En yaygın ve hızlı yöntemdir.)
Sulh Hukuk Mahkemesi’ne dilekçeyle başvurarak
2025 itibarıyla noterlerde işlem genellikle aynı gün içerisinde tamamlanmaktadır. Ancak özel veya ihtilaflı durumlar varsa mahkemeye başvurulması gerekebilir.
Veraset İlamı Almak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Başvuru sırasında aşağıdaki belgeler talep edilir:
Vefat eden kişinin ölüm belgesi
Mirasçıların nüfus kayıt örnekleri (Vukuatlı nüfus kaydı)
Kimlik fotokopileri
Noter veya mahkeme için başvuru formu veya dilekçe
E-devlet üzerinden bazı belgelerin temin edilebildiğini unutmayın.
Ölümden Kaç Gün Sonra Veraset İlamı Alınabilir?
Veraset ilamı almak için ölüm tarihinden sonra belirlenmiş kesin bir gün yoktur. Ancak uygulamada, mirasçılar genellikle ölümden hemen sonra veya ilk birkaç hafta içinde başvuruda bulunurlar.
Unutulmaması gereken süre: Mirasçılar, vefat tarihinden itibaren 4 ay içerisinde veraset ve intikal vergisi beyannamesi vermek zorundadır. Bu nedenle veraset ilamının da ilk birkaç ay içinde alınması önemlidir.
2025 Yılı Veraset İlamı Ücreti Ne Kadar?
2025 yılında noterler üzerinden alınan veraset ilamı için ödenen ortalama ücret:
Noter hizmet bedeli: Yaklaşık 500 – 750 TL
Mahkeme (Sulh Hukuk) başvuru ve harçları: Ortalama 1000 – 1500 TL (avukat dahilse bu tutar artabilir)
Noterler üzerinden yapılan başvurular genellikle daha hızlı ve ekonomik olur.
Veraset ve İntikal Vergisi 2025’te Ne Kadar?
Miras kalan mal varlığına göre veraset ve intikal vergisi oranları aşağıdaki gibidir:
Miras Payı Tutarı
Vergi Oranı (%)
1. dilim: 1.100.000 TL’ye kadar
1% – 10%
2. dilim: 2.600.000 TL’ye kadar
3% – 15%
Daha yüksek kısımlar için
7% – 30%
Not: Vergi oranı; mirasçının derece yakınlığına ve payına göre değişiklik gösterebilir.
Veraset ve İntikal Vergisini Mirasçılardan Biri Ödeyebilir mi?
Evet. Veraset vergisi her mirasçı için ayrı ayrı hesaplanır. Ancak mirasçılardan biri diğerlerinin vergisini gönüllü olarak ödeyebilir. Ancak bu ödeme hakkın otomatik devri anlamına gelmez. Ödeme yapan kişi sadece tahsilat yükünü üstlenmiş olur.
Tapuda Veraset İntikal Ücreti Ne Kadar?
Tapu işlemleri için ödenecek masraflar şunlardır:
Tapu harcı: Beyan edilen taşınmaz değeri üzerinden binde 9,48
Döner sermaye ücreti: 2025 için ortalama 850 – 950 TL
Vergi borcu yoktur yazısı, rayiç bedel yazısı, muvafakatname gibi belgelerle birlikte ek masraflar da çıkabilir.
Veraset İlamı Olmadan Ne Yapılamaz?
Veraset ilamı olmadan aşağıdaki işlemler yapılamaz:
Banka hesaplarına ulaşmak
Tapu devir ve intikal işlemleri
Vasiyetname uygulamaları
Araç devir işlemleri
Resmi kurumlarda miras hakkı kullanımı
Veraset İlamı Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tüm mirasçıların nüfus bilgileri doğru ve güncel olmalı
Vasiyetname varsa, noter tarafından açılmış olmalı
Yabancı uyruklu mirasçılar varsa, özel belgeler ve çeviriler istenebilir
Evlatlık, gaiplik ya da evlat edinme gibi durumlar varsa mahkeme kararı gerekebilir
Veraset İlamı Nasıl Alınır?
Vefat Edenin Bankadaki Parası Kesintiye Uğrar mı?
Hayır, doğrudan bir kesinti olmaz. Ancak veraset ilamı sunulmadan para çekilemez. Mirasçılar belge ile başvurduğunda banka, hesaptaki parayı mirasçılar arasında paylara göre dağıtır. Fakat bankaların bazı durumlarda stopaj ve masraf kesintileri uyguladığı da görülmektedir.
Veraset İlamı Mirasın İlk Adımıdır
Veraset ilamı, miras sürecinin ilk ve en önemli adımıdır. Noterlerden hızlıca alınabildiği gibi hukuki sorunlar varsa mahkemeye başvurulabilir. Vergi yükümlülüklerinin zamanında yerine getirilmesi ve belge eksikliklerinin olmaması, miras işlemlerinin sorunsuz tamamlanmasını sağlar.
