Daha çok son yıllarda kullanılmaya başlanan ev modeli olan şale nedir? Özellikleri nelerdir? Ne zamandır kullanılmaktadır? Türkiye’de ve dünyada kullanılması yaygın olduğu bölgeler nerelerdir?

Şale, daha çok ormanın içerisinde geniş saçaklara sahip olan ve alçak çatısı bulunan ahşaptan yapılma bir dağ evidir. Türkçeye geçişi ise, Fransızca’da karşılığı dağ evi olan chalet kelimesinden şale olarak geçmiştir. Bu yapılara 19.yy’da yapılan Osmanlı mimarilerine rastlamak mümkündür.

Şale Tipi Evlerin Özellikleri Nelerdir?

• Genellikle şale tipi evlerin yapısı dikdörtgen ya da kare şeklinde olmaktadır.
• Evin yapısında kullanılmakta olan kalaslar, ortalama olarak 7-15 cm kalınlığındadır.
• Şale evleri genelde 2 ya da 3 katlı olup, balkonlu bir yapıya sahip olarak tasarlanmaktadır. Tek kat tercih edenler de vardır.
• Pencereler ise genellikle çift kanatlı olup küçüktür.
• Tavanı yüksek olup, oldukça geniş bir salona sahiptir. Genişçe bir giriş kapısı bulunmaktadır. Bunlara ise veranda eşlik etmektedir.
• Çok hoş bir tasarıya sahip olan bu şale evleri, her mevsime uygun olarak tasarlanmaktadır. Her mevsime uygun olması ise bu evlere olan rağbeti daha çok artırmaktadır. Rağbet arttıkça da şale evleri artmaktadır.

Şale Tipi Evler Nerelerde Yaygındır?

Türkiye’de şale evler genellikle Abant Gölü’nde ve Bolu civarında yaygındır. Ülkemizde bu tarz evler genelde tatil yapmak için kullanılmaktadır. Sessiz, sakin ve huzur bulmak isteyen insanların tercih ettikleri ev tipidir. Son yıllarda bu tarz evler oldukça sık tercih edilmeye başlanmış ve kullanımı çokça artmıştır.

Dünya geneline baktığımızda ise daha çok Fransa Alplerinde, Bavyera Alplerinde ve Tirol’de kullanılmaktadır.

Osmanlıdan Günümüze Şale Evleri

Şale evleri Osmanlı döneminden günümüze kadar gelmeyi başarmış bir yapıdır. Örnek olarak karşımıza Yıldız Sarayı Şale köşkü verilebilir. İstanbul Ortaköy’de bulunan bu yapı, şale tipi eve verilebilecek en güzel örnektir. Köşkün inşası, 3 katlıdır. Ahşap yapı ve kâgir (taş ya da tuğla kullanılmış duvar) kullanılmıştır.

Dışa doğru açılmakta olan 7 adet kapısı bulunmaktadır. Pencereleri ahşap panjurludur. Zarif merdivenleri de bunlara eşlik etmektedir. Merdivenlerden biri mermer olup diğer ikisi ahşaptandır. İçerisinde en dikkat çeken bölümü ise tören salonudur. Şu anda bu yapı müze olarak hizmete açıktır.

Son yıllarda ise yazlık evlerin yanı sıra daha çok kışlık evler tercih edilmektedir. Özellikle ormanın içerisinde yapılmakta olan bu tarz evlere ilgi çok artmıştır. Şale evler de her mevsime uygun tasarlandığından dolayı oldukça kullanışlıdır.

Osmanlı döneminde bu yana gelmeyi başaran şale evleri, günümüzde daha çok modern yapıda inşa edilmektedir. Fakat her ne kadar modern bir yapıda tasarlanmaya başlanmışsa da bu Osmanlı mimarisinden tamamen koptuğu anlamına gelmemektedir. Çünkü bu kültürden henüz uzaklaşılmamıştır.

Yani tamamı ile modern yapıda tasarlanmamaktadır. Yapılmakta olan inşalarda, hala Osmanlı dönemi mimarisindeki yapıda ahşap kullanımı yapılmaktadır. Bu evlerin dış yapıları daha çok koyu olup, iç tarafları açık renk ahşap ile modernize edilmektedir. Aynı şekilde pencere pervazlarında da genellikle koyu renk ahşap tercih edilmektedir. Ahşap yapılar, Osmanlı mimarisinden uzaklaşmamak adına kullanılsa da bir diğer sebebi dağ manzarasına uyum içinde olması içindir.

Hem manzaraya hitap etmekte hem de gelenekten uzaklaşmayarak Osmanlı mimarisine hitap etmektedir. Bu tarzı ile şale evleri, her geçen yıl çok daha fazla rağbet görmektedir. Sadece yazlık ya da kışlık değil her mevsime uygundur. Yapısının buna uygun olması, tüketiciler tarafından en sevilen özellikleri arasındadır. Üreticiler de buna uygun tasarılar yapmaya devam etmektedir.