Toplu yaşam alanlarında düzeni ve huzuru sağlamak, her bireyin ortak sorumluluğudur. Özellikle apartman ve site gibi çok sayıda kişinin birlikte yaşadığı alanlarda kuralların belirlenmesi ve uygulanması hayati önem taşır. Peki apartman kuralları nelerdir? Site ile apartman arasındaki fark nedir? Kurallara uymayanlar hakkında nereye başvurulur?
Bu yazıda apartman ve site yaşamına dair tüm sorularınıza yanıt bulacak, yaşam kalitenizi artıracak bilgileri öğreneceksiniz.
Apartmanlar, Kat Mülkiyeti Kanunu çerçevesinde yönetilen yapılardır. Bu kanuna göre apartmanlarda herkesin uyması gereken temel kurallar şunlardır:
Aidatların zamanında ödenmesi
Gürültü yapmamak (özellikle gece saatlerinde)
Ortak alanları temiz kullanmak
Asansör, merdiven ve girişlerde eşya bırakmamak
Yangın çıkışlarını ve güvenlik ekipmanlarını engellememek
Tadilat işlemlerini gündüz saatlerinde gerçekleştirmek
Evcil hayvanların çevreyi kirletmemesine ve başkalarını rahatsız etmemesine dikkat etmek
Toplantılara katılmak ve alınan kararları uygulamak
Komşulara saygılı davranmak
Çöp çıkarma saatlerine ve yöntemine riayet etmek
Sıkça karıştırılan bu iki yaşam modeli arasında temel farklılıklar vardır:
| Özellik | Apartman | Site |
|---|---|---|
| Yapı Sayısı | Genellikle tek bina | Birden fazla blok |
| Yönetim Sistemi | Bina yöneticisi | Profesyonel site yönetimi |
| Sosyal Alanlar | Genellikle yok | Havuz, spor salonu, çocuk parkı |
| Güvenlik Hizmeti | Çoğunlukla yok | Güvenlik ve kamera sistemi bulunur |
| Yasal Dayanak | Kat Mülkiyeti Kanunu | Kat Mülkiyeti + Yönetim planı |
Sitede daha geniş kurallar geçerli olabilir. Örneğin, aidat gecikme cezaları, araç park düzenlemeleri ya da sosyal tesis kullanım kuralları site yönetimi tarafından ayrıca belirlenir.
Site yönetimi, kurallara uymayan kişiler hakkında belirli adımları izleyebilir:
Yazılı uyarı yapılır.
Yönetim kurulu kararıyla ceza veya aidat artırımı uygulanabilir.
Noter ihtarı çekilebilir.
Sulh Hukuk Mahkemesi’nde dava açılabilir.
Yasa dışı davranışlar (gürültü, saldırı, tehdit vb.) varsa, doğrudan polis veya jandarma devreye sokulabilir.
Türkiye genelinde geçerli olan Gürültü Kontrol Yönetmeliği’ne göre:
22:00 – 07:00 saatleri arasında apartmanlarda yüksek sesle müzik, tadilat, elektrikli alet kullanımı gibi gürültü faaliyetleri yasaktır.
Gündüz tadilat için ideal saat: 09:00 – 19:00 arası
Öğle saatlerinde sessizlik istenen apartmanlar: 13:00 – 15:00 arası, bazı yönetim planlarında yer alabilir
Gürültü yapan kişi, apartman sakinlerinden yazılı uyarı alabilir ve zabıta müdürlüğüne şikayet halinde idari para cezası ile karşılaşabilir.
Şikayet süreçleri aşağıdaki şekilde ilerleyebilir:
Apartman Yöneticisine bildirin.
Yönetim kuruluna yazılı dilekçe verin.
İlçe Belediyesi Zabıta Müdürlüğü’ne başvurun.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (ALO 181) hattını arayın.
Geceleri rahatsızlık halinde 112 veya 155 Polis İmdat’a ulaşın.
Sulh Hukuk Mahkemesi’nde dava açabilirsiniz.
Yönetim değişikliği, para cezası, tahliye kararı gibi talepler için mahkeme süreci şarttır.
Site yönetimiyle ilgili şikayetleriniz varsa:
Kat Malikleri Kurulu’na başvurun.
Denetim kurulu oluşturun ve mali raporları isteyin.
Noter kanalıyla ihtarname gönderin.
Yönetim görevini kötüye kullanıyorsa Sulh Hukuk Mahkemesi’ne dava açarak azlini talep edebilirsiniz.
Yönetimin usulsüz kararlar aldığına inanıyorsanız, CİMER üzerinden idari şikayet sürecini başlatabilirsiniz.
Aşağıdaki kurallar ortak yaşamın olmazsa olmazlarıdır:
Aidatları zamanında ödeyin.
Komşularınıza saygı gösterin.
Gürültüden kaçının.
Ortak alanları kirletmeyin.
Evcil hayvanınızı denetim altında tutun.
Balkonlardan çöp, halı veya su sarkıtmayın.
Yangın merdivenlerini boş bırakın.
Misafir otoparklarını işgal etmeyin.
Toplantılara katılın ve alınan kararlara uyun.
Tadilat işlemlerinizi duyuruyla önceden bildirin.
Hukuki anlamda bu kişiler için kullanılan terimler:
“Kat maliki yükümlülüklerini ihlal eden kişi”
“Ortak yaşam kurallarını bozan”
“İhbarlı kiracı”
“Zarara sebebiyet veren malik”
Toplum dilinde ise genellikle “kuralsız komşu”, “rahatsız edici komşu” gibi ifadelerle anılırlar.
Kurallara uymayanların karşılaşabileceği cezalar şunlardır:
Yönetim tarafından yazılı ihtar
Kat maliklerinin ortak kararıyla para cezası
Zabıta müdürlüğü tarafından para cezası (1000 – 3000 TL arası)
Mahkemeden gelen tahliye kararı (kiracılar için)
Maddi ve manevi tazminat davaları
Mahkeme sürecinde isyankar malik olarak değerlendirilirse, mal sahibi dahi olsa dairesinin geçici kullanım hakkı sınırlandırılabilir.
Kat malikleri toplantısında alınan kararlar ve Kat Mülkiyeti Kanunu esas alınır. Yönetim planı bu kararlara göre şekillenir.
Evet. Gürültülü tadilatlar için en az 3 gün önceden bina yönetimine ve komşulara yazılı bildirim yapılması tavsiye edilir.
Yazılı uyarı sonrası zabıta veya polis ekiplerine bildirebilirsiniz. Sorun devam ederse mahkemeye başvurabilirsiniz.
Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre genel kural, başkalarını rahatsız etmeyecek şekilde evcil hayvana izin verilir. Yasaklamak için apartmanda oy birliğiyle karar alınması gerekir.
Evet. Yönetim yıllık mali raporu ve gelir-gider dökümünü maliklere sunmakla yükümlüdür. Aksi durumda denetim kurulu ya da mahkemeye başvurulabilir.
Apartman ve site hayatı, sadece mekânsal değil, aynı zamanda sosyal bir birlikteliktir. Herkesin haklarını koruyabilmesi için kuralların belirlenmesi kadar, bu kurallara uyulması da büyük önem taşır. Kurallara uymayanları doğru yöntemlerle uyarmak, çözüm aramak ve gerekirse hukuki yolları kullanmak toplum düzeni açısından gereklidir.
Gerek fiziksel yaşam alanlarımız olan apartman ve sitelerde, gerekse dijital dünyada, belirlenen kurallara uymak yalnızca yasal bir zorunluluk değil, toplumsal saygının da göstergesidir. Bu kurallara uymamak maddi cezaların yanı sıra, tahliye, şikâyet ve hatta mahkemeye yansıyan anlaşmazlıklarla sonuçlanabilir.
Toplu yaşamda huzuru sağlamak için herkesin kendi haklarını bildiği kadar başkalarının haklarına da saygı göstermesi gerekir.