Arsanın rayiç değeri nasıl belirlenir?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Rayiç bedel, bir gayrimenkul ün bugünkü piyasa koşullarındaki satış fiyatı demektir. Emlak vergisine gerçek değerler ise genelde piyasa rayiçlerinin çok altında kalır. Rayiç kelimesi, kelime anlamı olarak bir malın satış değeri demektir. Bu tanımı açacak olursak; rayiç, bir mülkün piyasa koşullarındaki alım-satım değeridir.

Rayiç bedeli, ülkenin ekonomik durumuna, piyasadaki arz talep dengelerine, mülkün mevcut konuma, mülkün eski-yeni oluşuna, sosyal statüsüne vb. şartlara bağlıdır.

Kanunda Rayiç Bedelin Tespiti;

Bakanlık değerlendirme kararı Valiliğine ulaştıktan sonra Valiliğince kıymet takdiriyle ilgili ihtisaslara sahip kişilerden teşekkül eden komisyon kurulur.

1. a) Arsa arazi veya bina yapılmış arsanın, devir veya satış senesindeki, onaylı yerleşme veya imar planı olmayan ve iskan edilmemiş boş arazi durumuna ait olmak üzere arazi, metrekare rayiç bedelleri bu komisyonca belirlenir.
2. b) Arsa veya bina yapılmış arsanın, devir veya satış yılındaki arsa rayiç bedelleri bu komisyonca belirlenir. Ancak, bu bedel, (a) fıkrasındaki arazi rayiç, bedelleri; yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil alan, okul, mabet, vb. hizmetlere ayrılan saha kaybı; harita, plan, aplikasyon, yol, kanalizasyon, su ve elektrik gibi kamu hizmet ve tesislerinin satış yılındaki resmi birim fiyatlara göre tespit edilecek bedeli dikkate alınarak hesaplanacak metrekare bedelden az olamaz.

Hak sahiplerine devir veya satışlarda, saha kaybı ile kamu hizmet ve tesislerine yapılan harcamalar karşılığı hesaba katılmadan, arazi rayiç bedeli üzerinden arsa rayiç bedeli hesaplanır.

1. c) Arazi ve arsadan ayrı; bina veya konutların, varsa eksiklikleri söylenerek ve satış veya devir yılındaki resmi birim fiyatları hesaplanarak bedelden az olmamak kaydıyla, rayiç bedelleri bu komisyonca belirlenir.

Bina veya konutun bittiği tarih ile devir veya satış tarihi arasında bir yıldan fazla sure geçmesi halinde her yıl için resmi birim fiyatlarla hesaplanacak bina veya konut bedelinin % 2 nispeti yıpranma payı olarak düşülerek bulunan bedel rayiç bedelin tayininde göz önünde tutulur. Bina veya konutun rayiç bedeline, (b) fıkrasına göre belirlenmiş rayiç bedel üzerinden devir veya satış amacına uygun olarak hesaplanacak arsa payı da eklenmek suretiyle bina veya konutun toplam rayiç bedeli bulunur.

Rayiç bedel ne işe yarar?

Rayiç bedel, satılacak olan konutun satış bedelini belirlemede kullanılıyor. Taşınmaz satış bedeli rayiç bedelden düşük olamıyor. Konutun rayiç bedeli, gayrimenkulün türüne göre defterdarlıklar veya mal müdürlüklerice tespit ediliyor. Belirlenen bu bedel doğrultusunda ise, gayrimenkul satışları yapılıyor.

Konutun şehir içinde veya dışında bulunması rayiç bedeli belirleyen önemli bir husus olarak karşımıza çıkıyor. Örneğin, şehir içindeki aynı özelliklere sahip bir konutun rayiç bedeli, şehir dışındaki konuttan daha yüksek oluyor.

1. Önemli konut projeleri,
2. Alışveriş merkezleri,
3. Dükkanlar,
4. Eğlence merkezleri
5. Eğitim merkezleri,
6. Merkezi lokasyon,
7. Yaşayan nüfusun sosyo–ekonomik durumu.

Rayiç Bedeli Nasıl Hesaplanır?

Piyasa pazar değeri olarak da adlandırılabilen rayiç bedelini hesaplamak için ilk yapılacak şey gayrimenkulün bulunduğu bölgedeki en az 3 evin rayiç bedeli ve metrekaresi öğrenilmelidir. Bu bilgilere ulaşıldıktan sonra şu hesaplama aşamaları ile tapu rayiç bedeli belirlenebilir:

• Rayiç bedeli belirlenecek ilçede bulunan 3 gayrimenkulün rayiç bedelleri toplanır,
• Bahsi geçen gayrimenkulün metrekareleri toplanır,
• Toplam rayiç bedel neyse , toplam metrekareye bölünür,
• Çıkan sonuç, rayiç bedeli belirlenmek istenen mülkün metrekaresi ile çarpılır. Buradan çıkan sonuç da metrekare başına çıkan rayiç bedeli ifade eder.

Rayiç bedeli, şehirleşme yoğunluğu, ekonomik durum ve piyasalardaki arz-talep dengesine göre de değişir.